Szwajcarski Bank niespodziewanie obniżył stopy procentowe o 0,25 punktu procentowego. To dobra wiadomość dla frankowiczów: złoty się umocnił, raty kredytów we frankach pójdą ostro w dół.
Jak wynika z informacji Wyborcza.biz, w ubiegłym roku zapadło 16 438 wyroków w sprawach frankowych, z czego aż 3217 wyroków zakończyło się prawomocnym rozstrzygnięciem sprawy. Wiadomo też już, które banki przegrywają z frankowiczami najczęściej. Teraz będzie jeszcze łatwiej, bo kolejne banki odpuszczają spory o odsetki od kredytów we frankach.
- W całym kraju banki masowo już cofają powództwa o waloryzację - mamy efekt wyroku TSUE. Straty banków to będą miliardy złotych - mówi serwisowi Wyborcza.biz mec. Radosław Górski, pełnomocnik frankowicza, którego sprawa zainicjowała pytanie do Trybunału Sprawiedliwości UE.
Branża bankowa miała trudne kilka ostatnich lat: niskie stopy procentowe, wysokie składki na upadające banki i rekordowe rezerwy na przegrywane w sądach sprawy o kredyty we frankach. Teraz to się zmienia o 180 stopni. Już w 2023 r. banki zarobiły aż 27,5 mld zł.
Tylko w trzech kwartałach 2023 roku zapadło aż o 17 proc. więcej wyroków niż w całym 2022 roku. W całym 2023 roku może zapaść nawet 15 tys. wyroków w sprawach frankowych. Już wiadomo też, które banki przegrywają najwięcej spraw o kredyty we frankach.
W czwartek Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej rozstrzygnął wątpliwości dotyczące terminów przedawnień roszczeń frankowiczów i banków. We wtorek z kolei TSUE powtórzył, że bankom nie należą się żadne odsetki, jeżeli w umowie kredytowej bank zapisał nieuczciwe postanowienia.
Kredytobiorca może żądać od banku zwrotu wszystkich zapłaconych rat, prowizji czy składek ubezpieczeniowych, a bank może żądać od kredytobiorcy zwrotu udostępnionego kapitału. W czwartek Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ponownie stanął po stronie frankowiczów.
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w sprawie sporu o kredyt we frankach oddalił apelację mBanku o zasądzenie wynagrodzenia za korzystanie z kapitału oraz żądanie o dokonanie sądowej waloryzacji kapitału kredytu. To pokłosie przełomowego orzeczenia TSUE z 15 czerwca 2023 roku.
Z jednej strony bankowcy uparcie twierdzą, że kredyt nie może być darmowy i domagają się "waloryzacji" wypłaconej kwoty kredytu, a z drugiej - w tym samym czasie - niektóre banki już po wyrokach w I instancji, gdy sądy unieważniają umowy, proponują frankowiczom rozliczenia bez żadnych odsetek. Czyli na zasadach darmowego kredytu.
Przez osiem lat rządów PiS kolejne propozycje rozwiązań - od przewalutowania po kursie sprawiedliwym, poprzez kilka kursów sprawiedliwych i przeliczenie kredytów na złotówki po kursie z dnia zaciągnięcia kredytów, aż po fundusz pomocowy dla frankowiczów - trafiały do kosza.
Mamy najnowsze statystyki za pierwsze półrocze 2023 roku. Wynika z nich, że najwięcej przegranych spraw w tym okresie miały na swoich kontach mBank, Millennium i największy polski bank - PKO BP.
Jaka jest aktualna sytuacja osób z kredytami frankowymi? Jakie mają możliwości? Czy jest się czego obawiać w sporze prawnym z bankiem, a może czerwcowe wyroki TSUE rozwiały już wszystkie wątpliwości? M.in. o tym rozmawialiśmy w czasie debaty z ekspertami z kancelarii zajmujących się sprawami frankowymi.
W 2008 roku pani Marta pożyczyła z banku we frankach równowartość 350 tys. zł. Przez te lata spłaciła już 600 tys. zł, a mimo to wciąż pozostało jej do spłaty 253 tys. zł. Jej bank nie proponuje żadnego ugodowego rozwiązania, a sprawa w sądzie stoi w miejscu. Co robić w takiej sytuacji?
- Wiem, mogłem się procesować, wyliczyłem, że po odjęciu honorarium kancelarii frankowej miałbym ok. 50-60 tys. zł do przodu. Ale po prostu miałem już dość tego wszystkiego, nie chciało mi się paru lat w sądach spędzić - zwierza się czytelnik "Wyborczej". Prawnicy, którzy reprezentują banki, przekonują do ugodowego zakończenia przygody z kredytem we frankach jako oszczędność czasu i pieniędzy. Mają rację?
To wywołało prawdziwą burzę wśród frankowiczów. Banki będą ich pozywać o zwrot wypłaconego kredytu - i to by było sprawiedliwe rozliczenie po unieważnieniu umowy kredytowej, która zawierała niedozwolone zapisy. Ale niewykluczone, że zażądają też dodatkowych pieniędzy. - Rozważamy kwestię waloryzacji, obecnie trwają analizy w tej sprawie - mówi nam Tadeusz Białek, prezes ZBP.
Mimo korzystnego dla frankowiczów wyroku TSUE z 15 czerwca bankowcy i tak zapowiadają kontrpozwy - będą walczyć o waloryzację kapitału, nie o wynagrodzenie i odsetki. Prawnik frankowiczów ostro odpowiada.
- Żałuję, że nie zaoferowaliśmy wcześniej ugód - powiedział po ogłoszeniu wyroku TSUE Cezary Stypułkowski, prezes mBanku. Prawnicy frankowi nie pozostawiają bowiem złudzeń: - Banki oczekiwały miliardów, a najprawdopodobniej nie uzyskają od konsumentów nic.
TSUE nie oceniał samych warunków zawieranych umów kredytowych. W tej sprawie orzekają polskie sądy, które masowo uznają, że umowy kredytów frankowych zawierały klauzule abuzywne, czyli niezgodne z powszechnie obowiązującym prawem.
Poznaliśmy finalny wyrok TSUE w sprawie kredytów we frankach. Na to rozstrzygnięcie z niecierpliwością czekali zarówno frankowicze i ich prawnicy, jak i bankowcy. W końcu dostali odpowiedź na pytanie, czy kredyty we frankach mogą być darmowe. Banki już bowiem od dawna wysyłały do klientów pozwy o bezumowne korzystanie z kapitału.
Frankowicze od lat walczą o sprawiedliwość, próbując zawrzeć ugody z bankami albo kierując sprawy do sądu. Wszyscy mówią wprost: "Czujemy się oszukani!". Nadzieję daje im wyrok TSUE.
- Banki robią sobie żarty. Jedna trzecia kredytów jest w walucie i ten fakt powoduje, że cały system bankowy bierze na siebie większe ryzyko - ostrzegał w marcu 2006 r. Wojciech Kwaśniak, szef nadzoru bankowego. Kazimierz Marcinkiewicz, ówczesny premier w rządzie PiS, mówił jednak, że "nie rozumie polityki utrudniania dostępu do kredytów i nie zgadza się z nią".
Mimo że dopiero w czwartek TSUE ma zdecydować, czy bankom należą się odsetki od kredytu, jeżeli umowa kredytowa zawierała niedozwolone zapisy, to polscy sędziowie już teraz przyznają rację frankowiczom. Według najnowszych danych, zebranych dla serwisu Wyborcza.biz, frankowicze wygrali 97 proc. takich spraw w pierwszym kwartale 2023 roku.
- Jeżeli okaże się, że TSUE powie, że posiadacze kredytów we frankach mają płacić bankom, to całe dotychczasowe orzecznictwo i cały dorobek frankowiczów mogą zostać zaprzepaszczone - mówi Wyborcza.biz mec. Radosław Górski, autor pozwu frankowicza, w sprawie którego sąd zadał pytanie TSUE o rozliczenia w kredytach frankowych.
Akcje banków na GPW tracą nawet 4 proc. po korzystnej dla frankowiczów decyzji TSUE ws. kredytów frankowych. I choć to jedynie opinia, to właściwie jest przesądzone, że frankowicze nie muszą się już bać kontrpozwów ze strony banków. To może zachęcić kolejnych do składania pozwów.
Na tę opinię rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z niecierpliwością czekali zarówno frankowicze wraz ze swoimi prawnikami, jak i bankowcy. W końcu dostali odpowiedź na nurtujące ich pytanie: kredyt może być darmowy.
Prokuratora Generalna - z upoważnienia Zbigniewa Ziobry - złożyła do Sądu Najwyższego skargę nadzwyczajną w sprawie spłaty kredytów we frankach szwajcarskich.
- Dziś nie wzięłabym kredytu bankowego we frankach. To nie było warte tego stresu. Myślę, że straciłam przez niego kilka lat swojego życia - mówi frankowiczka, która chce w sądzie walczyć z bankiem o zadośćuczynienie za stracone zdrowie.
PKO BP deklaruje: chcemy zawrzeć ugody z zadłużonymi we frankach. A co z klientami pozostałych banków?
Niektóre banki zaczęły wychodzić kredytobiorcom naprzeciw i proponują ugodowe rozwiązywanie sporów o franki. Przełom? Przed podpisywaniem porozumień przestrzegają eksperci z Biura Rzecznika Finansowego. Każą im poczekać do końca marca.
Zgodnie z pomysłem nadzoru finansowego bankowcy przepytują swoich klientów, czy ci byliby chętni zamienić swoje frankowe długi na złote. Od odpowiedzi zależy los frankowej umowy społecznej, czyli pomysłu hurtowego zawierania ugód i pomocy NBP przy odwalutowaniu kredytów. Koszt to nawet 40 mld zł. Skąd bankowcy wezmą na to pieniądze?
Bank centralny wyciąga rękę do ufrankowionych banków i oferuje pomoc przy hurtowym przewalutowaniu kredytów na niespotykaną dotąd skalę. Ale propozycja ma tak słabe podstawy, że trudno nie mieć wrażenia, że to tylko gra na czas. Ciągle jedynym miejscem, gdzie frankowicze mogą szukać sprawiedliwości, jest sala sądowa.
Lawinowo przybywa pozwów dotyczących kredytów we frankach. Teraz czas na kredyty w euro - mówi adwokat, którego kancelaria na razie wygrała 70 frankowych spraw
Nie pandemia, ale wyroki sądowe w sporach o kredyty we frankach topią branżę bankową. Dziś jako pierwszy wyniki za czwarty kwartał pokazał Bank Millennium: strata przekroczyła 100 mln zł.
Banki intensywnie zastanawiają się nad pomysłem przewodniczącego KNF, sugerującym zawieranie ugód z kredytobiorcami frankowymi, ale konkretnych propozycji jeszcze nie ma. Frankowicze bez entuzjazmu podchodzą do tej kwestii, gdyż sądy przeważnie orzekają na ich korzyść.
Masz kredyt we frankach i nie wiesz, co zrobić? Banki same z siebie nie oddadzą pieniędzy. Co trzeba zrobić, zanim pójdziesz do sądu
Czy możliwy jest kredyt w złotych oprocentowany jak we frankach? - Tak, będą decydować o tym polskie sądy. Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że być może taka umowa jest niekorzystnie oprocentowana z punktu widzenia banku, ale jest to konsekwencja nieuczciwych zapisów w umowach kredytowych - mówi adwokat Marcin Szymański
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej dał frankowiczom potężny oręż. Orzeczenie, na które czekało kilkaset tysięcy kredytobiorców, ułatwia drogę do unieważnienia umowy kredytowej i bój o kredyt złotowy oprocentowany jak we franku.
Łukasz Piebiak, były wiceminister sprawiedliwości, miał istotny wpływ na poparcie przez Polskę posiadaczy kredytów walutowych przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Sęk w tym, że sam pozwał swój bank za kredyt frankowy - informuje "Dziennik Gazeta Prawna".
Oczekiwanie na czwartkowy wyrok TSUE w sprawie sporu o kredyt frankowy buduje napięcie. Banki straszą katastrofą, tysiące ludzi czeka z decyzją, czy pójść do sądu. - Piłka jest po stronie banków. To ostatni dzwonek, aby wyszły z jakąś propozycją - mówi zastępca rzecznika finansowego.
Ci, którzy wzięli kredyt w złotych, byliby podwójnie poszkodowani. Biorę pod uwagę to, że tak jak mieliśmy ruch społeczno-polityczny wokół frankowiczów, tak ruszą się też kredytobiorcy złotowi, którzy mogą się poczuć wystrychnięci na dudka - mówi prof. Dariusz Filar, ekonomista, były członek Rady Polityki Pieniężnej.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
