Dlaczego przekształcenie jednoosobowej działalności jest obecnie tak ważne?
Na wstępie należy zaznaczyć, że jak mówimy o przekształceniu jednoosobowej działalności to musimy mieć na względzie przede wszystkim firmy rodzinne. Nova Praxis od lipca 2021 roku, jest operatorem projektu unijnego „Sukcesja w firmach rodzinnych – wsparcie przejścia między generacjami". To program skierowany przede wszystkim dla małych i średnich firm, o różnej formie działalności. Przy czym obecną pulę środków chcemy przeznaczyć przede wszystkim dla jednoosobowych działalności, bo w naszej ocenie to one na Polskim Ładzie stracą najwięcej. Stąd nasze szczególne zainteresowanie przekształceniami jednoosobowych działalności.
Co jest największym problemem w tym zagadnieniu?
Temat przekształcenia spółki, działającej od kilkunastu lat jako jednoosobowa działalność, w której wszystko do tej pory działało, stanowi jeden z kluczowych elementów dyskusji z nestorami czy sukcesorami firm rodzinnych. Dla tych osób jest to często bardzo trudny temat. Dlatego, że jeżeli ktoś zakładał firmę jako jednoosobową działalność 10 – 20 lat temu to żył w zupełnie innej rzeczywistości. To przedsiębiorstwo rozwijało się w sposób organiczny. Dla tych osób element z przekształceniem firmy jest ogromnym wyzwaniem. Przez lata żyli w przekonaniu, że jest to prosta, ale i najlepsza forma działalności dla nich.
Na jakie elementy należy zwrócić uwagę przy zmianie formy prawnej?
Istnieją trzy kluczowe powody przekształcenia jednoosobowej działalności w spółkę prawa handlowego.
- Jednoosobowa działalność ma ograniczoną percepcję rozwoju
- Możliwość szybszego rozwoju firmy rodzinnej
- Wprowadzenie Polskiego Ładu, który szczególnie uderza w Polskie firmy rodzinne
Odnosząc się do pierwszego punktu, wynika on z naszych wewnętrznych badań ankietowych przeprowadzonych wśród firm rodzinnych, które przystąpiły do naszego projektu. Właściciele jednoosobowych przedsiębiorstw często dążą do lokowania całości zysku z działalności na swoje potrzeby. I co ciekawe, niemal każdy właściciel firmy rodzinnej postrzega majątek firmowy przez pryzmat nieruchomości jakie udało mu się zakupić lub zbudować przez okres funkcjonowania jego firmy. W takim modelu działania firmy jest bardzo trudno ją rozwijać poprzez inwestycje w innowacyjne rozwiązania. Nie jest to niemożliwe, ale dość trudne, a należy pamiętać iż takie inwestycje w dłuższej perspektywie decydują o przewadze konkurencyjnej.
Dlaczego te zmiany wpływają na rozwój firmy?
Spółka prawa handlowego mając wypracowany zysk za dany rok może go zainwestować lub decyzją właścicieli przekazać w całości bądź w części na dywidendę. W tym przypadku czynnik psychologiczny jest często barierą przed nadmiernym wyciąganiem środków poprzez dywidendę. W dłuższej perspektywie przynosi to korzyści i dla spółki i dla właścicieli, choć oni często tak tego nie postrzegają. Warto zaznaczyć, iż wypracowany przez kilkanaście lat model funkcjonowania firmy jest często powodem wielu obaw przed zmianą i przekształceniem, bowiem kojarzy się jednoznacznie z poczuciem utraty kontroli przez nestora. Przy jednoosobowej działalności właściciel jest jedyną osobą decyzyjną. To najtrudniejszy element do przełamania, bowiem przy każdej formie przekształcenia w ramach sukcesji, tą posiadaną przez lata władzą trzeba będzie się podzielić. Przy przekształceniu, wspólnikiem dotychczasowego właściciela może być jego syn, czy ktoś z rodziny i dzięki temu firma może zacząć się szybciej rozwijać.
Jakie znaczenie w tych działaniach ma Polski Ład?
Jego wprowadzenie od 1 stycznia 2022 r. spowodowało, z miesiąca na miesiąc, że działający od kilkudziesięciu lat model jednoosobowych działalności gospodarczych na podatku liniowym przestał być opłacalny. Powodem jest dodatkowy podatek w formie składki zdrowotnej 4,9%. Właściciele jednoosobowych działalności są obciążani tą daniną od 1. złotówki wypracowanego dochodu i to niezależenie od branży czy liczby zatrudnianych pracowników. Dlatego właściciele nie mają wyjścia muszą się przekształcić w spółkę prawa handlowego, aby zaoszczędzić nawet kilkadziesiąt tysięcy rocznie - dotyczy to przede wszystkim JDG, których roczny dochód przekracza 1 mln złotych.
O czym należy pamiętać przy zmianie formy działalności?
Podstawą jest zapewnienie bezpieczeństwa właściciela, jego rodziny oraz samej firmy. JDG nie spełnia żadnego z powyższych. Przy przekształceniu należy znaleźć formułę, która podniesie poziom bezpieczeństwa każdego z tych aspektów. Po pierwsze kwestia przekazania władzy, czyli decyzyjności musi nadal dawać poczucie pewności właścicielowi. Wypracowane rozwiązanie ma dać rodzinie nestora poczucie bezpieczeństwa. Wypracowany kapitał ma zapewnić przedsiębiorstwu jego rozwój , nawet jeżeli już nie będzie właściciela.
Dorota Solczak
„Nova Praxis dzięki wieloletniemu doświadczeniu w przeprowadzaniu zmian pomaga w przekształceniu takiej działalności w różne formy spółek prawa handlowego, przy współpracy z kilkoma kancelariami prawnymi. Dzięki temu możemy zaprojektować strategię sukcesji najbardziej odpowiednią dla konkretnego przedsiębiorstwa."
Konrad Bajor.
