- Wolność była marzeniem tamtego czasu, a dziś jest naszą rzeczywistością. Rzeczywistością, którą należy szanować w drugim człowieku, jego poglądach, w działaniu nie tylko dla własnego, ale także wspólnego dobra - mówił w rocznicę Grudnia '70 prezydent Szczecina Piotr Krzystek.
W niedzielę o godz. 6 rano pod pomnikiem Ofiar Grudnia '70 w Gdyni rozpoczęły się uroczystości upamiętniające ofiary Czarnego Czwartku. Po południu zaplanowano rocznicowy koncert, mszę św. i przemarsz ulicami Gdyni.
W 53. rocznicę Grudnia '70 w Szczecinie "Solidarność" Pomorza Zachodniego zaprasza na uroczystości rocznicowe.
Grudzień to czas wspomnień dwóch tragicznych dla powojennej historii Polski wydarzeń - wprowadzenia stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku oraz rewolty grudniowej sprzed 53 lat, kiedy na ulicach polała się krew. Gdańskie obchody tych dwóch rocznic zacznie w niedzielę Maraton Pisania Listów Amnesty International.
Wiersz Juliana Kornhausera poleca Andrzej Zagozda.
Awantura o aktora prowadzącego rocznicowe uroczystości Grudnia '70 na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie i pod bramą Stoczni Szczecińskiej. Bo konferansjer "dobrej zmiany" i IPN był za czasów PRL konsultantem Służby Bezpieczeństwa.
Przedstawiciele opozycji i władzy, tradycyjnie już osobno, uczcili rocznicę jednego z najważniejszych wydarzeń z dziejów współczesnego Szczecina, czyli robotniczej rewolty z grudnia 1970 r.
W sobotę wczesnym rankiem przy pomniku Ofiar Grudnia '70, niedaleko przystanku SKM Gdynia Stocznia, ustawiono znicze ku pamięci tych, którzy 52 lata temu stracili tu życie.
W przededniu 52. rocznicy masakry uczestników robotniczej rewolty w Szczecinie odsłonięto kolejny pomnik upamiętniający ofiary.
Wieńce pod pomnikiem Poległych Stoczniowców, spacer po Stoczni Gdańskiej i koncert carillonowy - tak będziemy obchodzić 52. rocznicę Grudnia '70.
Odznaczeniem uhonorowane zostały dotąd 722 osoby. W sobotę do tego grona dołączyły kolejne. W Gdańsku trwają obchody rocznic stanu wojennego i Grudnia 1970 r.
- Grudzień to nie tylko czas upamiętnienia polskich tragedii, pamięci niewinnych ofiar przemocy komunistów, ale też symboliczny miesiąc obrony prawa człowieka - mówi Basil Kerski, dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności.
- Poznałem go w 2001 r. w jego warszawskim mieszkaniu na Saskiej Kępie i po kilku minutach byłem nim oczarowany. My, Polacy, lubimy przecież bohaterów, którzy mają coś z Kmicica - mówi o Edmundzie Bałuce Adam Zadworny, autor wydanej właśnie książki "Bałuka jestem...". W piątek (21 stycznia) spotkanie w Książnicy Pomorskiej.
''Solidarność'' tradycyjnie oddała hołd ofiarom, które zginęły w Szczecinie od milicyjnych kul w 1970 r., w południe przed bramą Stoczni Szczecińskiej. Były krótkie przemówienia, modlitwa Anioł Pański, składanie kwiatów pod tablicami z nazwiskami poległych. W tej części uroczystości uczestniczyli m.in. wojewoda Zbigniew Bogucki, wiceprezydent Szczecina Krzysztof Soska i biskup Henryk Wejman. Po południu Centrum Dialogu Przełomy zorganizowało na placu Solidarności wydarzenie ''Światła Pamięci'', czyli wspólne układanie i zapalenie zniczy w miejscu, które 51 lat temu tak tragicznie zapisało się w historii Szczecina. Odbył się też premierowy pokaz dokumentalnego filmu ''Grudzień '70 w Szczecinie'' zrealizowanego na bazie archiwalnych zdjęć i materiałów wideo udostępnionych przez szczeciński oddział IPN.
Trudno obchodzić tragiczne grudniowe rocznice, kiedy codziennie w Polsce dostajemy tragiczne statystyki zgonów na Covid-19, a na granicy z Białorusią mamy stan niemal wojenny.
W piątek, 17 grudnia minęło 51 lat od tragicznych zdarzeń z 1970 roku. Gdynia, jak co roku, oddaje hołd ofiarom tamtych wydarzeń.
W Gdańsku upamiętniono 51. rocznicę Grudnia '70. W piątek 17 grudnia uroczystości odbędą się w Gdyni.
W przeddzień rocznicy Czarnego Czwartku mówili o nim na szczecińskim cmentarzu wojewoda zachodniopomorski i przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej, który za pomnik zapłaci.
Wspólne zapalenie zniczy przez szczecinian na placu Solidarności będzie jednym z elementów obchodów 51. rocznicy Grudnia '70 - dramatycznego protestu robotników, podczas którego zginęło 16 osób i było wielu rannych.
Kiedy skończyliśmy opatrywać rannych, poszliśmy do kostnicy. Wśród zabitych szukałam twarzy znajomych stoczniowców. Jeden z nich - młody chłopak, który był moim pacjentem - nie miał przy sobie dokumentów. W pośmiertnym skurczu trzymał małą, ręcznie szytą torbę. W niej dwie kromki czarnego chleba przełożone kaszanką i dwa gotowane kartofle. Wtedy coś we mnie pękło.
Wieńce pod pomnikiem Poległych Stoczniowców, spacer po Stoczni Gdańskiej i koncert carillonowy - tak 16 grudnia będziemy obchodzić 51. rocznicę Grudnia '70. Dzień później uroczystości odbędą się w Gdyni.
- Był prawdziwym bohaterem naszej wolności - mówił dr Michał Paziewski. - Jak na swój życiorys i dokonania wciąż jest osobą mało znaną - zauważył Adam Zadworny. Zobaczcie coś, co sprawi, że zupełnie inaczej spojrzycie na patrona ulicy przy popularnym centrum handlowym.
Z okazji 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego oraz robotniczej masakry w grudniu 1970 roku w Gdańsku i Gdyni odbędą się obchody upamiętniające tragiczne wydarzenia.
Edmunda Bałukę, legendarnego przywódcę szczecińskich robotników zagra Andrzej Chyra. Sztukę o dysydencie napisali koszaliński dramatopisarz Tomasz Ogonowski i dziennikarz "Wyborczej" ze Szczecina Adam Zadworny. Dlaczego to tak zirytowało zachodniopomorską działaczkę PiS?
W grudniu 1970 r. władze komunistyczne krwawo stłumiły protesty robotników. 11 lat później, w grudniu 1981 r., w Polsce wprowadzono stan wojenny. Jak będą wyglądały tegoroczne obchody w Gdańsku i Gdyni?
W bazylice mniejszej przy ul. Bogurodzicy w Szczecinie wręczono w sobotę Krzyże Grudnia '70. Na tę uroczystość zaproszono tylko "media narodowe".
Ekipa murarzy pracująca przy modernizacji zabytkowego Dworca Głównego w Gdańsku odkryła umieszczoną w ścianie butelkę ze znajdującą się wewnątrz kartką z zapiskami będącymi świadectwem tragicznych wydarzeń Grudnia '70.
- Boże miłosierny i sprawiedliwy, przebacz także tym, którzy jeszcze dzisiaj mentalnie tkwią w tamtej zbrodniczej ideologii, a którzy nadają jej nowy kształt, kształt ideologii bezwstydu - mówił bp Wiesław Szlachetka. - Wstyd - odpowiada mu kobieta w spocie Młodej Lewicy.
Słowa bp. Wiesława Szlachetki wypowiedziane podczas uroczystości 50. rocznicy masakry robotniczej z grudnia 1970 roku oburzyły wiele osób. - Jestem zaskoczony i zbulwersowany. Nie rozumiem, do czego Kościół chce doprowadzić - mówi wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz.
Wojewoda jest na kwarantannie, prezydent Szczecina musiał ograniczyć udział w uroczystościach z ważnych powodów rodzinnych, a marszałek Olgierd Geblewicz jest chory na COVID-19. Takie jest wyjaśnienie nieobecności gospodarzy regionu na czwartkowych uroczystościach.
Premier Morawiecki w swojej mowie na rocznicę Grudnia '70 skupiał się na tym, że ta zbrodnia nie została osądzona w III RP. Z kolei politycy opozycji na tym, że każda władza stosująca przemoc łamie prawo. Obie narracje miały tu racje.
Bunt przeciwko podwyżkom cen, rozwścieczeni robotnicy rzucający kamieniami, zakończona tragedią interwencja milicji oraz wojska. To, co działo się w Szczecinie 17 grudnia 1970 r., przypomnieli uczestnicy historycznej inscenizacji w centrum miasta.
Dariusz Matecki, szczeciński radny Solidarnej Polski, zablokował jednej z postrzelonych pół wieku temu ofiar możliwość podzielenia się wspomnieniami na uroczystości w 50. rocznicę szczecińskiego Grudnia '70. Organizował ją opozycyjny wobec rządów prawicy samorząd województwa.
Przykre obchody 50. rocznicy Grudnia `70 w Szczecinie. Nie tylko z powodu ograniczeń związanych z pandemią. Zamiast prezydenta, marszałka, wojewody, byli ich zastępcy. - Tak, jakby to była kolejna, sztampowa uroczystość - zauważył jeden z uczestników.
- Dzień 17 grudnia wpisał się w dzieje miasta, w dzieje ojczyzny i dzieje świata. Ten dzień każdy na polskiej ziemi przeżywał - mówił podczas uroczystej mszy świętej w kościele pw. św. Stanisława Kostki w Szczecinie arcybiskup Andrzej Dzięga.
Podczas gdyńskiej uroczystości upamiętniającej ofiary masakry robotników w grudniu 1970 r. biskup pomocniczy archidiecezji gdańskiej Wiesław Szlachetka ocenił, że obecnie protestujący w imię praw kobiet i mniejszości seksualnych "mentalnie tkwią w tamtej zbrodniczej ideologii".
W grudniu 1970 r., po utopionej we krwi rewolcie robotników Wybrzeża (w Czarny Czwartek 17 grudnia w Szczecinie zginęło 14 osób), Ogólnomiejski Komitet Strajkowy w Szczecinie przejął władzę nad miastem. Zobacz wideo z debaty historyków i świadków historii.
Podczas wydarzeń szczecińskiego Grudnia '70 zdjęcia rekwirowali nie tylko funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa, ale także strajkujący robotnicy wypatrujący "prowokatorów".
- Skorzystaliśmy na chwili słabości władzy. Trwało to krótko, już za moment rządzący chcieli udowodnić, że wydarzenia na Wybrzeżu były tylko incydentem - mówi Jerzy Model, współautor głośnego tekstu o masakrze, który ukazał się w grudniu 1970 r. w "Głosie Wybrzeża".
Pochodzący z Zielonej Góry Zbyszek Godlewski miał 18 lat, gdy dosięgły go kule milicji pacyfikującej protesty stoczniowców w 1970 r. Był inspiracją do powstania słynnej "Ballady o Janku Wiśniewskim".
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
