W Belize odkryto ogromną liczbę starożytnych pułapek do łowienia ryb, stworzonych przez bezpośrednich przodków Majów.
Decyzja ta wzbudziła polemiki - jedni uważają, że swoją decyzją Watykan pomaga się uczestniczyć w życiu Kościoła milionom Indian; drudzy, że w Kościele katolickim dokonuje się inwazja pogaństwa.
Przez półtora tysiąca lat pokrywała je tropikalna puszcza. Sensację archeologiczną w stanie Campeche ujawniły wiązki promieni laserowych z samolotu.
W słynnym Chichén Itzá, jednej ze stolic pradawnej cywilizacji, ciała mężczyzn zrzucano do sztucznej jamy, a kobiet i dzieci do świętego naturalnego źródła.
Dla Majów gra w piłkę nie była po prostu zabawą, ale w większym stopniu świętym obrzędem. Budowa nowego boiska wiązała się z ofiarą.
Naukowcy ustalili wiek kalendarza Majów. Są przekonani, że zdołali rozwikłać sekret starożytnych mezoamerykańskich kultur.
Starożytni Majowie kochali pelotę. Naukowcy dyskutują ostatnio niezwykłą hipotezę, jak wytwarzano gumowe piłki do tej widowiskowej i bardzo popularnej gry.
Demencja, motyle, półprzewodniki, starość, mumie, Majowie i mózg. Co je łączy? Naukowe odkrycia, które relacjonowaliśmy w ostatnim tygodniu. Zapraszam na przegląd.
To susza doprowadziła do wojen, które w XV w. ostatecznie pogrzebały Mayapán, stolicę Majów na półwyspie Jukatan. To kolejna historia z cyklu "zmiany klimatu obalają imperia".
Licówki i plomby z kamieni szlachetnych mocowano specjalnym klejem. Dentyści w państwie Majów mieli zaskakująco wysokie umiejętności.
Majowie też zakładali parki, ale zupełnie inne niż te, które znamy z naszych miast. Odkryli je naukowcy z Uniwersytetu w Cincinnati w słynnym majańskim mieście Tikál. Zidentyfikowali ponad 30 gatunków drzew, traw i roślin kwiatowych, które w nich rosły.
Kiedy w 2003 r. Lucas Asicona Ramirez, potomek Majów z plemienia Ixil, rozpoczynał remont kuchni w rodzinnym, ponad 300-letnim domu w Chajul w Gwatemali, nie spodziewał się, że potrwa on kilkanaście lat. Wszystko przez to, że pod warstwą tynku, który zeskrobał ze ściany, znalazł dziwne, stare freski.
Żeby wybudować potężną platformę ceremonialną - dziś największą i najstarszą konstrukcję w historii cywilizacji Majów - ludzie nie potrzebowali rozkazów władców.
Badacze szacują, że ma około 55 m długości. Może okazać się największą odkrytą dotąd budowlą w starożytnym majańskim mieście Kulubá
Na mokradłach w Belize archeolodzy odkryli stworzone 1,8 tys. lat temu przez Majów ogromne obszary pól uprawnych gęsto poprzecinane kanałami irygacyjnymi. Ich skala była tak wielka, że mogły zmienić klimat - twierdzą badacze.
21 maja 697 r. w Bahlam Jol rozpętało się piekło. Wojownicy z pobliskiego Naranjo napadli na miasto. Najbardziej opierających się zabili, pozostałych wzięli w niewolę, a przed odejściem wszystko - łącznie z uprawami - spalili
Dlaczego Majowie błagali o deszcz "cudzoziemskie" bóstwo, a nie własne?
Nawet 2,8 tys. lat może mieć majańska łaźnia parowa, którą krakowscy archeolodzy odkryli w Gwatemali. To jedna z najstarszych takich konstrukcji w całej Mezoameryce.
Jej stworzenie umożliwił lidar - urządzenie działające jak radar, ale wykorzystujące światło zamiast mikrofal. Dzięki niemu naukowcy nanieśli na niezwykłą trójwymiarową mapę aż 61 480 nieznanych dotąd piramid, świątyń, pałaców, domów, dróg, kanałów i fortyfikacji zbudowanych przez Majów, które dotąd ukrywały się w tropikalnej roślinności.
Na naturalnych rozmiarów głowę mężczyzny wymodelowaną w stiuku naukowcy natrafili w ruinach kompleksu pałacowego w Palenque. Są zaskoczeni, bo twarz jest porowata i pomarszczona jak u starca. Podejrzewają, że to wizerunek Pakala Wielkiego, słynnego króla Majów uchodzącego za najdłużej panującego władcę w historii Ameryk.
Do niedawna kobieta Maja była jak rzecz. Nie mogła mieć swojego zdania ani podejmować decyzji dotyczących społeczności. Robiła to, czego oczekiwał od niej jej tata, a potem mąż. Jeśli ojcu spodobał się jakiś kawaler, to córka musiała go poślubić. Sytuacja zaczęła się zmieniać w latach 90.
Naukowcy obliczyli, jak ostry był spadek opadów atmosferycznych, który przeszło tysiąc lat temu doprowadził do suszy i podupadnięcia cywilizacji Majów.
Hodowali je i handlowali nimi już 2500 lat temu. Jedne trzymali w domach lub z nimi polowali, inne składali w ofierze bogom, ale wiele z nich po prostu zjadali. Jeśli te ustalenia są prawdziwe - a wszystko wskazuje na to, że tak - to raczej nie przysporzą Majom fanów.
Prześwietlając radarem gwatemalską dżunglę, naukowcy odkryli nieznane starożytne miasta, ponad 60 tysięcy piramid, pałaców, fortec i innych budowli. To sprawiło, że przyrównują teraz cywilizację Majów do kultur, które rozwinęły się w starożytnych Chinach czy Egipcie. Rozmawiamy z naukowcem, który brał udział w tym odkryciu.
Pozostałości cywilizacji Majów porasta dziś dżungla. Ponad 60 tys. piramid, pałaców i innych budowli połączonych siecią dróg i ścieżek, w których mogło żyć nawet 20 mln ludzi, znaleźli w Gwatemali naukowcy.
Znajduje się na Jukatanie, pod świętymi ziemiami Majów, nazywa się Sac Actun i mierzy z tunelami prawie 347 km. Archeolodzy mówią, że to "kapsuła czasu" i "zaświaty Majów". Wydobyli z niej artefakty, które mogą mieć ponad 10 tysięcy lat.
Eskalacja krwawych, lokalnych wojen, kryzys władzy politycznej, wyniszczanie ludności i degradacja środowiska. Brzmi znajomo i współcześnie? A są to przyczyny dwóch upadków świata Majów.
Kiedy i jak nastąpi apokalipsa? Czy to prawda, że Majowie w swoim kalendarzu wyliczyli dokładną datę końca świata? Co może doprowadzić do zagłady nasz gatunek i całą Ziemię? Czy deadline jest blisko...?
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
