Nauka

• Biochemia czy chemia fizyczna? Kogo uczeni typują do Nagrody Nobla z chemii?

  Nagroda Nobla

  Margit Kossobudzka

  Po biochemii najczęściej wymienianymi dziedzinami są materiały/polimery, chemia organiczna i chemia medyczna. Oto prognozy badaczek i badaczy na ten rok.

  09.10.2024 | 06:02

  chemia

  fizyka

  genetyka

  nauka

  

• Fizyk: Laureaci Nagrody Nobla czerpali inspiracje z działania ludzkiego mózgu. To był przełom w projektowaniu AI

  Nagroda Nobla

  Ewa Tomkowska

  Za pomocą klasycznej sztucznej inteligencji (AI) nie byliśmy w stanie stworzyć dobrego systemu do analizy obrazów lub rozpoznawania mowy ludzkiej. Jedyny system, który to potrafił był w ludzkich mózgach. Laureaci Nagrody Nobla przenieśli go do sztucznych sieci neuronowych.

  08.10.2024 | 21:35

  fizyka

  mózg

  nauka

  naukowcy odkryli

  

• Na drodze do naukowego polexitu. Apel o większe środki na badania podstawowe

  Narodowe Centrum Nauki

  Alicja Gardulska

  Naukowcy po raz kolejny apelują do polityków, by nie odcinali tlenu polskiej nauce i zwiększyli finansowanie badań podstawowych.

  08.10.2024 | 18:17

  badania naukowe

  granty ERC

  Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

  nauka

  

• Naukowcy o zmianach klimatu: Robi się naprawdę niebezpiecznie

  klimat

  Tomasz Ulanowski

  "Jesteśmy u progu nieodwracalnej katastrofy klimatycznej" - ostrzega międzynarodowy zespół naukowców. Zmierzamy ku globalnemu ociepleniu o wartości 2,7 st. C pod koniec XXI w.

  08.10.2024 | 16:01

  antropocen

  globalne ocieplenie

  nauka

  przyroda

  

• Mr. Robot i syn polskiego emigranta tańczący pomiędzy fizyką a biologią. Sylwetki laureatów Nobla z fizyki

  Nagroda Nobla

  Tomasz Ulanowski

  Biofizyk John Joseph Hopfield to syn polskiego emigranta do USA. Kognitywista Geoffrey Everest Hinton uważany jest za ojca chrzestnego sztucznej inteligencji.

  08.10.2024 | 13:47

  biologia

  fizyka

  mózg

  nauka

  

• Człowiek z miotłą się o nią potknął. Prof. Moskalewicz o sytuacji w IDEAS NCBR

  badania naukowe

  Alicja Gardulska

  - Solidarność środowiska w sprawie IDEAS NCBR była bezprecedensowa. Nie pamiętam niczego podobnego. To było wielkie społeczne oburzenie, że ktoś próbuje zniszczyć coś wartościowego - mówi "Wyborczej" dr hab. Marcin Moskalewicz, lider zespołu badawczego w IDEAS NCBR.

  08.10.2024 | 06:00

  Dariusz Wieczorek

  IDEAS NCBR

  Maciej Gdula

  Ministerstwo Nauki

  

• We wtorek Nagroda Nobla z fizyki. Typowani są twórcy twistroniki, kwantowych algorytmów i mikroskopu sił atomowych

  badania naukowe

  Piotr Cieśliński

  Tegorocznych laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki poznamy we wtorek około godz. 11.45. Podzielą się kwotą 11 mln koron, czyli ponad 970 tys. euro. Dwa tygodnie temu Clarivate Analytics ogłosiła mocnych kandydatów - tzw. laureatów cytowań.

  07.10.2024 | 20:21

  fizyka

  Nagroda Nobla

  nauka

  odkrycia naukowe

  

• Nagroda Nobla. Kluczowe odkrycie, które najpierw wszyscy zignorowali

  Nagroda Nobla

  Katarzyna Staszak

  Dziś nauka i medycyna widzą w mikroRNA szansę na zapobieganie chorobom i na ich leczenie. Jednak najpierw zdobywcy Nobla byli ignorowani. Wydawało się, że okryli coś, co dotyczy tylko małego robaka.

  07.10.2024 | 19:14

  choroba parkinsona

  geny

  medycyna

  nauka

  

• Nagroda Nobla i bieganie. Jak naukowcy wykorzystali mikroRNA do badania sportowców

  Tylko na Wyborcza.pl

  Katarzyna Staszak

  To przykład zastosowania noblowskiego odkrycia. Naukowcy z Polski sprawdzają, jaka dawka ruchu jest dla nas dobra. Wykorzystują mikroRNA do badania biegaczy i kolarzy.

  07.10.2024 | 16:20

  kolarstwo

  maratony

  Nagroda Nobla

  Nauka

  

• Huragan "Kirk" frunie nad Bałtyk

  huragan

  Tomasz Ulanowski

  Niemcy już nazwali cyklon potropikalny "Kirk" orkanem. Cieszcie się kilkoma dniami ciepłej i słonecznej jesieni. W piątek pogoda się zmieni.

  07.10.2024 | 16:10

  nauka

  orkan

  pogoda

  prognoza pogody

  

• Nobliści z medycyny i fizjologii. Syn polskiego robotnika przymusowego i "dziecko" Kennedy'ego

  Nagroda Nobla

  Tomasz Ulanowski

  Ich życiorysy są niezwykłe, a badania dotyczą esencji życia.

  07.10.2024 | 13:53

  biologia

  medycyna

  nauka

  przyroda

  

• 7 rzeczy, których nie wiedzieliśmy tydzień temu

  Nauka

  Aleksander Gurgul

  W ostatnim tygodni dowiedzieliśmy się, że naukowcy stworzyli mapę połączeń komórek nerwowych w mózgu muszki owocowej i oszacowali liczbę ofiar śmiertelnych każdego cyklonu tropikalnego, który przechodzi nad USA. W Polsce? Pewien arachnolog odkrył nowy gatunek pająka.

  07.10.2024 | 12:47

  badania naukowe

  mózg

  Nauka

  naukowcy

  

• Naukowcy z UWM w Olsztynie pomogą zazielenić Arabię Saudyjską

  UWM

  Robert Robaszewski

  Wydział Rolnictwa i Leśnictwa UWM odwiedził dr Al Jazzar, właściciel firmy specjalizującej się w architekturze krajobrazu. To wysłannik saudyjskiego księcia Mohammeda bin Salmana.

  07.10.2024 | 12:35

  Arabia Saudyjska

  architektura

  nauka

  Olsztyn

  

• Nagroda Nobla z fizjologii i medycyny za odkrycie mikroRNA! Czyli co włącza lub wyłącza nasze geny

  Nagroda Nobla

  Margit Kossobudzka

  Tegoroczną Nagrodą Nobla z fizjologii i medycyny podzielą się Victor Ambros i Gary Ruvkun za odkrycie mikroRNA i jego roli w regulacji genów.

  07.10.2024 | 11:37

  fizjologia

  geny

  medycyna

  mikroRNA

  

• Wojewoda o wypowiedzi prorektora UMK: Proszę o odcięcie się od szkalujących słów

  Politechnika Bydgoska

  Sandra Zakrzewska

  "Podważanie przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu jakości kadr oraz infrastruktury nowo powstałych jednostek akademickich może negatywnie wpływać na reputację wielu znakomitych lekarzy i naukowców, którzy są lub byli związani z UMK" - napisał w piśmie do władz toruńskiej uczelni wojewoda kujawsko-pomorski. To pokłosie gorzkich słów prorektora UMK o kierunku lekarskim na Politechnice Bydgoskiej.

  07.10.2024 | 11:09

  Michał Sztybel

  nauka

  uczelnie

  UMK

  

• Czas rozdać kolejne Nagrody Nobla. Dziś z fizjologii lub medycyny. Kogo typują naukowe fora?

  Nagroda Nobla

  Margit Kossobudzka

  Leki na otyłość, poznanie ludzkiego genomu, postęp w onkologii, a może badania nad ludzkim mikrobiomem? Kogo w tym roku nagrodzi Komitet Noblowski za odkrycia w dziedzinie fizjologii lub medycyny?

  07.10.2024 | 06:00

  fizjologia

  medycyna

  nauka

  zdrowie

  

• Czy pluskwy w akademiku są ok? I dlaczego rektor z nami nie rozmawia?

  Duży Format

  Aleksandra Szyłło

  Prof. Blikle: Dorobiliśmy się profesorów, którzy dopisują swoje nazwisko do prac młodszych kolegów - co nie tylko jest niesprawiedliwe, ale też blokuje wiele młodych karier

  07.10.2024 | 05:55

  Andrzej Blikle

  nauka

  naukowcy

  studenci

  

• Made in Wrocław 2024. "Czas na konkurowanie innowacjami"

  Made in Wrocław

  Sławomir Szymański

  Przedstawiciele biznesu, naukowcy, eksperci oraz innowatorzy porozmawiają o przyszłości biznesu, nauki i technologii. 24 października we Wrocławskim Centrum Kongresowym odbędzie się kolejna edycja Made in Wrocław.

  06.10.2024 | 19:43

  biznes

  gospodarka

  innowacje

  nauka

  

• Naukowcy stworzyli mapę połączeń komórek nerwowych w mózgu muszki owocowej. To zrewolucjonizuje neurobiologię

  neurobiologia

  Margit Kossobudzka

  Mózgi ewoluowały około pół miliarda lat temu i są niezbędne do tworzenia wyrafinowanych zachowań. Jednak ich badanie jest bardzo skomplikowanym procesem.

  04.10.2024 | 16:35

  muszka

  mózg

  nauka

  owady

  

• Prognoza pogody. Czeka nas chłodny i mokry weekend

  prognoza pogody

  Tomasz Ulanowski

  Ale IMGW prognozuje ocieplenie od poniedziałku.

  04.10.2024 | 11:07

  nauka

  pogoda

  przyroda

  

• "Science": To mrówki jako pierwsze zostały rolnikami

  grzyby

  Tomasz Ulanowski

  Mrówki uprawiają grzyby od blisko 66 mln lat, a więc odkąd dinozaury przestały panować nad światem.

  03.10.2024 | 20:00

  mrówki

  nauka

  owady

  przyroda

  

• Naukowcy oszacowali, ile osób zabijają w USA huragany. Szokujące liczby

  huragan Helene

  Tomasz Ulanowski

  Liczbę ofiar śmiertelnych każdego cyklonu tropikalnego, który przechodzi nad USA, badacze szacują w tysiącach.

  03.10.2024 | 09:37

  cyklon

  nauka

  pogoda

  przyroda

  

• Politechnika Bydgoska zainaugurowała nowy rok akademicki. Po raz pierwszy z kierunkiem lekarskim

  Politechnika Bydgoska

  Sandra Zakrzewska

  Politechnika Bydgoska uroczyście zainaugurowała nowy rok akademicki. Przed nią wiele wyzwań. - Będziemy jako miasto wspierać politechnikę i każdą bydgoską uczelnię - zaznaczył prezydent Rafał Bruski.

  02.10.2024 | 21:50

  nauka

  uczelnie wyższe

  

• Delfiny uśmiechają się do siebie podczas zabawy

  delfiny

  Tomasz Ulanowski

  Tak przekonują nas naukowcy z najnowszym wydaniu pisma "iScience". Choć biorą delfini uśmiech w cudzysłów.

  02.10.2024 | 17:00

  biologia

  nauka

  ocean

  przyroda

  

• Kiedy my celebrujemy podziały, Ukraińcy podkreślają solidarność

  antropologia

  Tomasz Ulanowski

  Tak przynajmniej wynika z naukowej analizy mediów społecznościowych.

  02.10.2024 | 10:53

  media społecznościowe

  mózg

  nauka

  psychologia

  

• Prof. Przemysław Urbańczyk: Postawa "świętego oburzenia" wobec propozycji zmian w PAN jest drogą donikąd

  Polska Akademia Nauk

  Przemysław Urbańczyk

  Może już czas zastanowić się, czy wzorem państw przodujących w światowej nauce nie rozdzielić korporacji dożywotnich członków Polskiej Akademii Nauk od jej pionu naukowego.

  02.10.2024 | 06:00

  ministerstwo nauki i szkolnictwa wyższego

  MNiSW

  nauka

  

• Kaliska uczelnia może kształcić lekarzy. Jest ostateczna decyzja ministerstwa zdrowia

  Wiadomości z Poznania

  Janusz Jaros

  Na Uniwersytecie Kaliskim rozpoczęło we wtorek 1 października naukę 60 studentów pierwszego roku kierunku lekarskiego. Kilka dni wcześniej ukazało się w tej sprawie rozporządzenie ministry zdrowia Izabeli Leszczyny. Bez tego uczelnia nie mogłaby rozpocząć kształcenia studentów.

  01.10.2024 | 17:55

  edukacja

  lekarze

  medycyna

  nauka

  

• Chmury soczewkowate - bywają brane za UFO

  zjawiska atmosferyczne

  Krzysztof Drozdowski

  Wyglądają jak regularne soczewki, migdały lub spodki a czasem nawet stosy naleśników.

  01.10.2024 | 16:31

  chmury

  nauka

  pogoda

  zjawiska pogodowe

  

• Pojedyncza gwiazda najbliższa Słońcu ma planetę - odkryli astronomowie

  egzoplaneta

  Tomasz Ulanowski

  Może też mieć jeszcze trzy inne.

  01.10.2024 | 14:00

  astronomia

  fizyka

  kosmos

  nauka

  

• Prof. Jerzy Duszyński: wstrzymajmy ustawę o PAN, cofnijmy się o krok i wygaśmy emocje

  Polska Akademia Nauk

  Jerzy Duszyński

  Przedstawiam postulaty, których spełnienie - moim zdaniem - sprawiłoby, że Polska Akademia Nauk funkcjonowałaby lepiej, a jej istnienie byłoby bardziej zrozumiałe dla szerokiego społeczeństwa.

  01.10.2024 | 12:46

  MNiSW

  nauka

  

• Kolejne apele do premiera. "IDEAS dawał młodym szansę rozwijania pasji naukowych w Polsce"

  sztuczna inteligencja

  Maria Korcz

  Wydłuża się lista organizacji, które publicznie deklarują poparcie dla dr. Piotra Sankowskiego, dziś już byłego szefa IDEAS NCBR, organizacji badawczej zajmującej się rozwojem AI w Polsce. Krytyka decyzji o jego odwołaniu płynie i z rodzimych, i zagranicznych środowisk badawczych.

  01.10.2024 | 11:08

  apel

  Donald Tusk

  IDEAS NCBR

  nauka

  

• Naukowcy zrekonstruowali zmiany klimatu ostatnich 485 mln lat. Jedna liczba przeraża

  klimat

  Tomasz Ulanowski

  Rekonstrukcja dotyczy niemal całego fanerozoiku, eonu geologicznego, w którym na Ziemi wyewoluowało życie widoczne gołym okiem.

  01.10.2024 | 06:00

  antropocen

  globalne ocieplenie

  nauka

  przyroda

  

• Dlaczego Mount Everest tak szybko rośnie? Naukowcy już wiedzą

  Mount Everest

  Tomasz Ulanowski

  Co ciekawe, przyspieszony wzrost Mount Everestu nie ma nic wspólnego z topnieniem himalajskich lodowców.

  30.09.2024 | 17:00

  geologia

  góry

  nauka

  przyroda

  

• "NCN to tlen dla polskiej nauki". Naukowcy walczą o środki na badania podstawowe

  badania naukowe

  Alicja Gardulska

  "Wiele dobrych i ważnych projektów nie jest realizowanych, oferowane w ramach sfinansowanych projektów wynagrodzenia są niekonkurencyjne, a zdolni badacze rezygnują z pracy w nauce" - piszą naukowcy. Po raz kolejny proszą, by politycy nie głodzili Narodowego Centrum Nauki.

  30.09.2024 | 15:58

  Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

  Narodowe Centrum Nauki

  nauka

  

• 7 rzeczy, których nie wiedzieliśmy tydzień temu

  7 rzeczy

  Margit Kossobudzka

  Mamy dwa księżyce! To tego nauka odkryła ryby smakujące dno stopami i fakt, że nasze poglądy polityczne widać w mózgu. A na koniec - wracamy do początku, czyli o tym, że pandemia COVID-19 jednak zaczęła się od mokrego targu w Wuhan. Przegląd minionego tygodnia w nauce

  30.09.2024 | 15:02

  archeologia

  epidemiologia

  klimat

  kosmos

  

• Nauka fascynuje, a naukowcy są dziś jak gwiazdy rocka

  nauka

  Przemysław Jedlecki

  Świat się zmienia właśnie dlatego, że mamy odkrycia naukowe. Nie ma rozwoju technologicznego bez nich.

  30.09.2024 | 00:15

  Katowice

  Śląski Festiwal Nauki

  

• Naukowcy proszą Tuska, by "się wściekł". I zastanawiają się, czy warto zostawać w Polsce

  IDEAS NCBR

  Alicja Gardulska

  Po Czarnku odetchnęli. Nowa ekipa dostała spory kredyt zaufania. Pesymiści mówili co prawda, że to niedobrze, że minister nauki jest spoza środowiska, ale optymiści uspokajali.

  29.09.2024 | 19:00

  badania naukowe

  Maciej Gdula

  Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

  nauka

  

• O szczurach i ludziach

  szczury

  Tomasz Ulanowski

  Dlaczego w cotygodniowym felietonie "animalnym" pochylamy się akurat nad szczurami? Bo żyją obok nas i dzięki nam.

  29.09.2024 | 12:00

  antropocen

  biologia

  miasto

  nauka

  

• Wiceminister nauki założył okulary? Chyba nie. Spór o reformę PAN

  nauka

  Prof. dr hab. Marek Potrzebowski

  Byłoby wielką szkodą dla środowiska naukowego i rozwojowych perspektyw dla Polski, gdyby minister nauki, nie dojeżdżając do Miastka PAN, zatrzymał się ze swoją wizją zmian na stacji Janów Podlaski.

  29.09.2024 | 07:01

  Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

  naukowcy

  PAN

  Polska Akademia Nauk

  

• Norman Davies w Katowicach: Polska po ośmiu latach "niepotrzebnych zakłóceń" ma problemy

  edukacja

  Magdalena Warchala-Kopeć

  - Polska po ośmiu latach "niepotrzebnych zakłóceń ma problemy". Poziom wiedzy o Polsce na świecie jest śmieszny i żałosny. Stereotypy dalej krążą - mówił Norman Davies, wybitny historyk walijskiego pochodzenia, podczas Międzyuczelnianej Inauguracji Roku Akademickiego w Katowicach.

  27.09.2024 | 20:07

  Katowice

  Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia

  nauka

  Norman Davies