albert einstein

• Dziś jest Dzień Liczby Pi oraz urodziny Einsteina. Przypadek?

  matematyka

  Piotr Cieśliński

  Najsłynniejsza liczba świata - stosunek obwodu koła do jego średnicy - to w przybliżeniu 3,14. Tak w notacji amerykańskiej zapisuje się datę 14 marca i dlatego dziś świat obchodzi Dzień Liczby Pi. Co ciekawe, 14 marca (roku 1879) urodził się także Albert Einstein, najsłynniejszy uczony świata. Mamy więc dzisiaj podwójne święto.

  14.03.2025 | 15:45

  albert einstein

  liczba pi

  nauka

  

• Listy Alberta Einsteina do Marii Skłodowskiej-Curie. Łączyła ich przyjaźń podszyta pewnym napięciem

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Ona pisała do niego po francusku, on do niej po niemiecku. Właśnie ukazało się piękne wydanie korespondencji Marii Skłodowskiej-Curie i Alberta Einsteina. Pierwsze w dziejach.

  20.01.2025 | 10:51

  albert einstein

  fizyka

  książki

  listy

  

• Anomalia nie znika. Niektórzy astrofizycy już mówią, że napięcie Hubble'a to nie napięcie, ale kryzys pełną gębą

  astrofizyka

  Piotr Cieśliński

  Pustki KBC nie pasują do modelu Lambda-CDM. Ewolucja Wszechświata jednak wyglądała inaczej?

  21.12.2024 | 05:00

  albert einstein

  kosmiczny teleskop hubble'a

  kosmos

  wielki wybuch

  

• Kolekcjoner kupił levisy Kurta Cobaina za pół mln dolarów. Ale własne "pięćsetjedynki" to też inwestycja

  Moda

  Magdalena Kacalak

  "Najbardziej cenne okazy trzymamy w ognioodpornym sejfie i tylko kilka osób zna szyfr do zamka". Rozmowa z Tracey Panek, archiwistką denimu.

  17.10.2024 | 12:05

  albert einstein

  denim

  dżinsy

  indygo

  

• Im bardziej rosła sława Hawkinga, tym bardziej malał jego autorytet wśród fizyków

  Wolna Sobota

  Leszek M. Sokołowski

  Mamy wielki wybór książek "dla ludzi" o historii Wszechświata, ale nie jest łatwo dowiedzieć się, jakie są zasady fizyczne telewizji kolorowej czy telefonii komórkowej

  29.03.2024 | 05:00

  albert einstein

  czarna dziura

  fizyka

  kosmos

  

• On był znanym fizykiem, ona tylko jego żoną. Ale Einstein pisał w listach: "nasza teoria"

  Portrety kobiet

  Magdalena Herman-Milenkovska

  Wręcza jej warunki. Jeśli chce z nim mieszkać, musi czyścić mu ubrania, przynosić trzy posiłki dziennie do jego pokoju, sprzątać w jego sypialni i gabinecie. Ma zrzec się prawa, by siedział obok niej. Gdy Albert Einstein tego zażąda, Mileva Marić opuści pomieszczenie, w którym on przebywa

  01.01.2024 | 10:49

  Albert Einstein

  fizyka

  kobiety

  nauka

  

• Jak działa bomba atomowa i co robi Einstein w filmie "Oppenheimer"?

  fizyka

  Piotr Cieśliński

  To słynne równanie Einsteina E=mc^2 wytyczyło drogę bombie atomowej.

  23.07.2023 | 11:44

  albert einstein

  artykuł

  bomba atomowa

  bomba wodorowa

  

• Kosmiczna sonda Euclid zbada tajemniczy piąty element Wszechświata. "To będzie rewolucja w rozumieniu praw natury"

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Kiedy 25 lat temu dwie niezależne grupy astrofizyków ogłosiły rezultaty swych obserwacji, świat nauki był kompletnie zdumiony. I tak jest do dzisiaj. Misja Euclid, przygotowana przez Europejską Agencję Kosmiczną, ma nas zbliżyć do wyjaśnienia fenomenu, który wtedy został odkryty.

  05.07.2023 | 06:00

  albert einstein

  astrofizyka

  ciemna materia

  euclid

  

• Z jaką prędkością rozszerza się Wszechświat? Krzyż Einsteina dał odpowiedź

  kosmos

  Piotr Cieśliński

  Prędkość rozszerzania się wszechświata to słynna stała Hubble'a. Jej dotychczasowe pomiary nie są zgodne ze sobą, ale teraz astronomom udało się określić jej wartość za pomocą nowej metody. Dzięki Einsteinowi, pewnemu norweskiemu astronomowi i - jak to w nauce bywa - łutowi szczęścia.

  12.05.2023 | 06:15

  albert einstein

  galaktyka

  gwiazdy

  stała Hubble'a

  

• Jak wyglądałby świat, gdybyśmy złamali prędkość światła? Dziwnie znajomo - mówi prof. Andrzej Dragan

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Co się stanie, jeśli dopuścimy możliwość poruszania się z prędkościami nadświetlnymi? To pytanie doprowadziło grupę polskich fizyków do teorii, która może wyjaśnić, skąd się biorą prawa mechaniki kwantowej. Przy okazji włożyli kij w mrowisko.

  09.03.2023 | 11:00

  albert einstein

  fizyka

  mechanika kwantowa

  prędkość światła

  

• Andrzej Dragan: Skoro fizycy grzęzną w elementarnych pytaniach, skąd odwaga, by pytać o naturę Boga?

  Wolna Sobota

  Andrzej Dragan

  Według kosmologii pętlowej nie było żadnego "Big Bang", tylko "Big Bounce", "Wielkie Odbicie", które rozdzieliło kolejne fazy cyklicznego Wszechświata.

  01.01.2023 | 06:00

  albert einstein

  Bóg

  czarne dziury

  fizyka

  

• Teoria Einsteina i mechanika kwantowa nie wystarczą. Potrzebna jest nowa fundamentalna teoria

  Wolna Sobota

  Marek Abramowicz

  Kluczem do wyjaśnienia tajemnicy, czy pierwotne czarne dziury Stephena Hawkinga istnieją, może się okazać tajemnica ciemnej materii.

  29.12.2022 | 06:00

  albert einstein

  astrofizyka

  ciemna materia

  czarne dziury

  

• Zapomniany lekarz, tajemnicza kamienica. Jak śląski chirurg ratował Einsteina

  Albert Einstein

  Piotr Zapotoczny

  W 1933 roku chirurg Rudolf Nissen uciekł przed nazistami i jako lekarz zdobył uznanie na całym świecie. Gdy do jego szpitala z tętniakiem aorty brzusznej trafił Albert Einstein, uratował mu życie przy pomocy... plastikowego worka.

  20.11.2022 | 10:28

  historia

  medycyna

  Nysa

  Rudolf Nissen

  

• Einstein do żony: Masz natychmiast, nie protestując, opuścić moją sypialnię lub gabinet, jeśli tylko tego zażądam

  Wolna Sobota

  Janusz Rudnicki

  Życie miłosne Einsteina to skrzętnie naskrobany piórem pakt diabła z niewolnicą

  15.07.2022 | 15:00

  Albert Einstein

  felieton

  

• Czarnej dziury cień. To nie śniło się Galileuszowi ani chyba nawet Einsteinowi

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Ostatni tydzień zapisze się w historii świata i będzie wspominany w podręcznikach nawet za 100 czy 200 lat.

  19.05.2022 | 14:45

  Albert Einstein

  czarne dziury

  kosmos

  teleskop

  

• Milimetr niżej i czas zwalnia. Zegar atomowy zmierzył dylatację czasu Einsteina w skali mikro

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Teoria względności Alberta Einsteina przewiduje, że grawitacja zmienia bieg czasu. W pobliżu Ziemi zegary tykają wolniej niż na orbicie. Zegar atomowy zbudowany przez amerykańskich fizyków jest tak diabelnie precyzyjny, że rejestruje odmienny upływ czasu w miejscach oddalonych o milimetr.

  16.02.2022 | 20:06

  Albert Einstein

  czas

  fizyka

  zegar atomowy

  

• Za piętnaście lat dowiemy się, czy istniała w naszej Galaktyce bardzo potężna i mądra cywilizacja

  Wolna Sobota

  Marek Abramowicz

  Interferometry LIGO/Virgo powiedzą nam, czy ogólna teoria względności Einsteina jest błędna

  24.12.2021 | 01:29

  albert einstein

  czarna dziura

  radioteleskop

  święta 2021

  

• Albert ciągle górą! Teoria Einsteina przeszła 10 kolejnych testów - raportują fizycy

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Przewidywania ponadstuletniej już ogólnej teorii względności Einsteina zgadzają się co do joty w najnowszych pomiarach własności fal grawitacyjnych oraz obserwacji układu podwójnego pulsarów.

  17.12.2021 | 11:39

  albert einstein

  czarne dziury

  fale grawitacyjne

  fizyka

  

• Rekordowa kwota za odręczne notatki Einsteina o teorii względności

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Cenę 11,6 mln euro osiągnął we wtorek na aukcji w Paryżu 54-stronicowy rękopis Alberta Einsteina z lat 1913-14, który zawiera jedno z pierwszych opracowań ogólnej teorii względności. To najwyższa kwota, jaką kiedykolwiek zapłacono za zapiski słynnego fizyka.

  24.11.2021 | 13:43

  albert einstein

  aukcje

  fizyka

  teoria względności

  

• Dr Weronika Śliwa: Mała czarna dziura w bezpiecznej odległości od nas nie byłaby złym pomysłem

  Wolna Sobota

  Weronika Śliwa

  Po co komu SpaceX i misja na Marsa, kiedy na Ziemi ludzie głodują? Żeby mieć coś więcej niż modlitwa, kiedy Coś nadleci z kosmosu

  29.10.2021 | 14:00

  albert einstein

  astronomia

  czarna dziura

  kosmos

  

• Nie taki wszechświat piękny, jak fizycy by chcieli. "Bóg nie mógł stworzyć czegoś tak absurdalnego!"

  książki

  Wojciech Orliński

  Przyjrzyjmy się obecnemu stanowi wiedzy, by zrozumieć, dlaczego tak bardzo się on nie podoba fizykom. Dlaczego nie potrafią się cieszyć z postępu, którego dokonali w zeszłym stuleciu?

  19.10.2021 | 05:56

  Albert Einstein

  boska cząstka

  fizyka

  Magazyn Książki nr 5/50

  

• Einstein znowu miał rację. Czarna dziura zagięła echo

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Po raz pierwszy astronomowie zarejestrowali echo fal rentgenowskich, które odbiły się tuż za czarną dziurą. Normalnie byśmy ich nie zobaczyli, ale grawitacja zagięła ich trajektorię w ten sposób, że łukiem ominęły czarną dziurę i doleciały do Ziemi.

  30.07.2021 | 14:46

  albert einstein

  czarne dziury

  fizyka

  teoria względności

  

• Kosmiczny geodeta z Wrocławia rozwiązał jedną z zagadek Einsteina. Wiemy, jak teoria względności wpływa na satelity

  Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

  Joanna Dzikowska

  Zespół prof. Krzysztofa Sośnicy i naukowcy z ESA zbadali, jak zmieniają się orbity i ruch sztucznych satelitów. "Rozwiązali zagadkę Einsteina wynikającą z ogólnej teorii względności" - podkreśla Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu.

  16.06.2021 | 10:42

  albert einstein

  Europejska Agencja Kosmiczna

  kosmos

  nauka

  

• Trzy wymiary czasu i prędkość nadświetlna. Zbuntowany fizyk na tropie tajemnicy kwantowej

  fizyka

  Piotr Cieśliński

  Szalony pomysł polskich fizyków tworzy pomost między teorią względności Einsteina oraz mechaniką kwantową.

  07.04.2021 | 06:00

  Albert Einstein

  mechanika kwantowa

  nauka

  teoria względności

  

• Wartość Nagrody Nobla wzrasta o milion koron. Kiedy poznamy tegorocznych laureatów?

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Tegoroczni laureaci Nagrody Nobla podzielą się kwotą o milion koron szwedzkich wyższą niż rok temu. W każdej kategorii wartość nagrody to teraz 10 mln koron szwedzkich, czyli blisko 950 tys. euro.

  24.09.2020 | 14:43

  albert einstein

  alfred nobel

  Nagroda Nobla

  nauka

  

• Rower najlepszym przyjacielem człowieka. Einstein, Marilyn Monroe, Skłodowska-Curie spędzili na nim najszczęśliwsze chwile życia

  Zdjęcia

  Beata Łyżwa-Sokół

  Albert Einstein przyznał, że to na rowerze rozmyślał nad teorią względności. Marilyn Monroe i Arthur Miller spędzali na rowerze randki, a Piotr i Maria Curie większą część miesiąca miodowego podróżowali na dwóch kółkach. Podczas pandemii przeżywa renesans. To oprócz spacerów i biegania najchętniej wybierana forma aktywności fizycznej. Wynaleziony ponad 200 lat temu sprawdza się jako wygodny środek transportu w zakorkowanych miastach i w małych miejscowościach, gdzie nie każdy ma auto. Na starych fotografiach rowery można podziwiać bez końca.

  03.05.2020 | 18:04

  albert einstein

  maria curie skłodowska

  Marylin Monroe

  masa krytyczna

  

• Gwiazda tańczy wokół czarnej dziury, jak kazał jej Einstein. Jej orbita jest rozetą, a nie elipsą

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Gwiazda krążąca po orbicie wokół supermasywnej czarnej dziury w centrum Drogi Mlecznej porusza się tak, jak przewiduje ogólna teoria względności Einsteina. Jej orbita rysuje kształt podobny do rozety, a nie do elipsy, jak w teorii Newtona. Znowu Einstein miał rację!

  16.04.2020 | 19:06

  albert einstein

  czarna dziura

  droga mleczna

  fizyka

  

• Teoria względności Einsteina - korzystasz z niej każdego dnia. Piotr Cieśliński wyjaśnia, jak to możliwe

  WIDEO CLASSIC

  Piotr Cieśliński, zdjęcia: Anna Czuba, grafika: Michał Nowacki

  Jak to możliwe, że czas zwalnia? Jak działa GPS w twoim telefonie? Jaka jest różnica czasu miedzy dowolnym punktem na świecie, a obiektami znajdującymi się na orbicie okołoziemskiej? I co z tym wszystkim ma wspólnego Albert Einstein. Piotr Cieśliński wszystko Wam wyjaśni!

  20.03.2020 | 23:42

  Albert Einstein

  fizyka

  gps

  nauka

  

• Cień może być szybszy niż światło. Jak to możliwe? Wyjaśnia Piotr Cieśliński

  WIDEO CLASSIC

  Piotr Cieśliński; Zdjęcia: Anna Czuba; Montaż i animacja: Michał Nowacki

  Jak wiadomo z teorii Alberta Einsteina, światło nie może przekroczyć prędkości 300 tys. km/s. Zostało to wielokrotnie sprawdzone w eksperymentach. Ale czy możliwe jest to, że nasz cień będzie poruszał się z większą prędkością niż światło? Nauka udowadnia, że to możliwe, a Piotr Cieśliński tłumaczy, w jaki sposób możemy się o tym przekonać.

  20.03.2020 | 22:53

  Albert Einstein

  fizyka

  nauka

  światło

  

• Chińczycy splątali dwie kwantowe pamięci, które dzieliło 50 km. To przełom

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  To milowy krok do kwantowych sieci i rozproszonych obliczeń. Eksperyment przeprowadził zespół Jian-Wei Pana z USTC - uniwersytetu Chińskiej Akademii Nauk w Hefei - od kilku lat przełamujący kolejne bariery, które stoją na drodze do kwantowych sieci i komputerów.

  13.02.2020 | 13:24

  albert einstein

  fizyka kwantowa

  internet

  komputery kwantowe

  

• Teoria Einsteina przeszła kolejny test. Potwierdzono zdumiewający efekt "wleczenia czasoprzestrzeni"

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Wirujące obiekty deformują otaczającą je przestrzeń niczym wiertło, które wkręca się w tkaninę. To niezwykłe zjawisko, które teoria Alberta Einsteina przewidziała już ponad 100 lat temu, właśnie zostało potwierdzone.

  05.02.2020 | 17:35

  albert einstein

  fale grawitacyjne

  fizyka

  grawitacja

  

• Co łączy sztukę z kosmosem? Astrofizyk Nikodem Popławski będzie gościem Elektrowni

  Wiadomości z Radomia

  Amanda Grzmiel

  Jego teoria o tym, że czarne dziury tworzą nowe wszechświaty, została uznana przez "National Geographic" i "Science" za jedno z dziesięciu największych odkryć roku. To o nim Morgan Freeman powiedział, że jest drugim Kopernikiem. Nikodem Popławski opowie dziś w Elektrowni o relacji między astrofizyką a sztuką.

  16.01.2020 | 10:00

  albert einstein

  czarne dziury

  

• Fizyka się kończy, eksperyment przegrywa. Jesteśmy skazani na jałowe spekulacje?

  Nauka

  Stanisław Mrówczyński

  Fizyka była odporna na postmodernistyczne koncepcje eksponujące płynność, umowność praw i prawd, ich społeczne i kulturowe uwarunkowania. Zaporę stanowiła metodologia wymagająca, by teorie fizyczne były matematycznie spójne i potwierdzone doświadczeniem. W ostatnich latach coś jednak zaczęło się psuć.

  21.09.2019 | 08:39

  albert einstein

  filozofia

  fizyka

  nauka

  

• Najsłynniejsze zaćmienie Słońca i triumf Einsteina

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Dokładnie sto lat temu - 29 maja 1919 r. - krótko po godz.14 Wyspę Książęcą u zachodnich wybrzeży Afryki na kilka minut spowiły ciemności. Księżyc zasłonił rozpalone Słońce, zapadła noc i na niebie pojawiły się gwiazdy. Brytyjska ekspedycja naukowa na to właśnie czekała. Rozpoczął się test ogólnej teorii względności, którą Albert Einstein ogłosił ledwie trzy lata wcześniej.

  29.05.2019 | 06:56

  albert einstein

  fizyka

  nauka

  teoria względności

  

• O czym nie śniło się Einsteinowi. "Cała nasza obecna wiedza to zbiór przybliżeń lub nonsensów"

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Witamy w dziedzinie, w której trzeba pytać: czy ten pomysł jest dostatecznie szalony, aby był prawdziwy?

  27.04.2019 | 08:05

  albert einstein

  fizyka kwantowa

  nauka

  teoria względności

  

• Pierwsze zdjęcie czarnej dziury. Czy dzieło Einsteina zastąpi teoria F(R)?

  Nauka

  Marek Abramowicz

  Wielu fizyków sądzi, że w końcu natrafimy na zjawiska, które nie dadzą się dokładnie opisać równaniami Einsteina. Czy takie zjawiska odkryje Teleskop Horyzontu Zdarzeń albo interferometry Ligo-Virgo? Byłoby wspaniale!

  13.04.2019 | 09:20

  albert einstein

  czarna dziura

  fizyka

  nauka

  

• Pierwsze zdjęcie czarnej dziury! To wydarzenie stulecia

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Tak wygląda gigantyczna czarna dziura w centrum galaktyki M87! Astrofizycy pokazali jej zdjęcie na dzisiejszej konferencji prasowej. Po raz pierwszy ujrzeliśmy jeden z tych tajemniczych tworów, których istnienia dotychczas tylko się domyślaliśmy.

  10.04.2019 | 14:13

  albert einstein

  astrofizyka

  czarna dziura

  nauka

  

• Czy wiesz, że nie istnieje jedna teraźniejszość dla nas wszystkich?

  Nauka Extra

  Piotr Cieśliński, zdjęcia: Anna Czuba, Michał Kosiński; animacja: Michał Nowacki; montaż: Bartosz Kłys

  Wnioskiem teorii względności Einsteina było to, że każdy ma swój czas lokalny, a więc też nie istnieje jedno "teraz" dla całego Wszechświata. W jednym układzie dwa oddalone od siebie wydarzenia mogą zachodzić jednocześnie, ale w innym układzie, który się porusza, te same wydarzenia następują w różnym czasie. Piotr Cieśliński, szef działu nauki "Gazety Wyborczej", tłumaczy teorię Alberta Einsteina.

  27.03.2019 | 09:25

  Albert Einstein

  czas

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  

• Tajemnice czasu. Dlaczego nie pamiętamy swojej przyszłości? Czy antymateria cofa się w czasie?

  fizyka

  Rozmawiał: Tomasz Kwaśniewski

  Chyba największą zagadką związaną z czasem, której jeszcze nikt nie rozwiązał, jest to, dlaczego mamy wrażenie, że czas płynie tylko do przodu - opowiada Andrzej Dragan, fizyk.

  26.12.2018 | 06:54

  Albert Einstein

  czas

  kosmos

  nauka

  

• Największy błąd Einsteina. Dlaczego ten geniusz go popełnił?

  Nauka

  Stanisław Mrówczyński

  Kilka słów, które Albert Einstein przypuszczalnie rzucił do kolegi fizyka w drzwiach Instytutu Studiów Zaawansowanych w Princeton, jest tematem niekończących się komentarzy, rozważań i badań historyków nauki.

  25.12.2018 | 07:14

  Albert Einstein

  fizyka

  nauka