fizyka

• Kanadyjczycy zbadali niewidoczne gołym okiem światło, które gaśnie wraz ze śmiercią

  biologia

  Piotr Cieśliński

  To zjawisko nosi fachowo nazwę ultra-słabej emisji fotonów albo emisji biofotonowej. Naukowcy z Kanady pokazali, że to światło może zdradzać stan fizjologiczny organizmu oraz ujawniać stres, jakiemu poddawane są komórki i tkanki.

  15.05.2025 | 17:28

  fizyka

  promieniowanie

  zdrowie

  światło

  

• Fizykom udało się zamienić ołów w złoto. Giełdami to nie zachwieje

  złoto

  Piotr Cieśliński

  Fizycy z ośrodka badań jądrowych CERN pod Genewą osiągnęli to, do czego przez wieki bezskutecznie dążyli alchemicy - zamienili ołów w złoto.

  12.05.2025 | 10:42

  alchemia

  CERN

  fizyka

  LHC

  

• Prof. Marek Abramowicz: Policzyliśmy, co się stanie, gdy mała czarna dziura trafi w gwiazdę neutronową

  kosmos

  Irena Cieślińska,  Piotr Cieśliński

  Z nieznanych nam powodów my, ludzie, potrafimy myśleć i działać niealgorytmicznie. Sztuczna inteligencja tego nie potrafi.

  30.04.2025 | 05:00

  astrofizyka

  fizyka

  kobieta

  miłość

  

• Obłoki międzygwiazdowe zasiały Ziemię cegiełkami życia

  życie

  Margit Kossobudzka

  Związki chemiczne konieczne do powstania życia fruną na nanocząstkach w kosmosie - twierdzą uczeni.

  23.04.2025 | 15:48

  biologia

  chemia

  fizyka

  kosmos

  

• Idą burze. Widać je dzięki radarom meteorologicznym

  burza

  Krzysztof Drozdowski

  Gdyby nie radary meteorologiczne, burze wciąż by nas zaskakiwały.

  22.04.2025 | 15:10

  fizyka

  nauka

  pogoda

  przyroda

  

• Oto "Nautilus", pisuar, z którego nie pryska

  toalety publiczne

  Tomasz Ulanowski

  Jak wyliczają projektanci innowacyjnego pisuaru, gdyby zastąpił on te tradycyjne, tylko w toaletach publicznych w USA na podłogę nie wyprysnąłby milion litrów moczu. Dziennie! Zyski na całym świecie? Niepoliczalne.

  16.04.2025 | 11:16

  fizyka

  matematyka

  mocz

  nauka

  

• Przepis na najlepszą kawę z przelewu - naukowo potwierdzony

  kawa

  Tomasz Ulanowski

  Smakoszów kawy z przelewu pewnie utwierdzi w przekonaniu wynikłym z doświadczenia. Ale fanom kawy z ekspresu publikacja fizyków z USA może ułatwić życie tam, gdzie panuje wyłącznie "filtr".

  09.04.2025 | 09:24

  antropocen

  dieta

  fizyka

  kawiarnia

  

• 7 rzeczy, których nie wiedzieliśmy tydzień temu

  7 rzeczy

  Margit Kossobudzka

  Ciemna energia wszechświata słabnie, tygrysy w Indiach się doradzają, a myszy potrafią udzielać pierwszej pomocy swoim nieprzytomnym towarzyszom. O czym jeszcze dowiedzieliśmy się od naukowców w minionym tygodniu?

  24.03.2025 | 11:50

  archeologia

  fizyka

  kosmos

  nauka

  

• Neutrino o rekordowej energii wykryte w głębinach morza pod Sycylią

  astrofizyka

  Franciszek Badziak

  U wybrzeży Sycylii na głębokości 3,5 tys. metrów naukowcy z projektu KM3NeT dokonali niezwykłego odkrycia.

  18.03.2025 | 10:49

  fizyka

  neutrino

  sycylia

  

• Zagadkowy krąg chmur nad Pomorzem. Co to za zjawisko?

  zjawiska pogodowe

  Krzysztof Drozdowski

  Na zdjęciu satelitarnym, które przedstawia zachmurzenie nad Polską w poniedziałek rano, widać intrygujący krąg chmur nad Pomorzem w okolicy Słupska.

  18.03.2025 | 06:05

  atmosfera

  chmury

  fizyka

  

• Prof. Artur Ekert: Jak wymyśliłem szyfry nie do złamania

  kryptografia kwantowa

  Piotr Cieśliński

  35 lat temu uświadomiłem sobie, że mechanika kwantowa jest w stanie zagwarantować absolutne bezpieczeństwo przesyłanych danych. Dzięki niej nikt nie będzie ich w stanie podsłuchać czy skopiować - opowiada prof. Artur Ekert z Oksfordu, pionier kryptografii kwantowej.

  10.03.2025 | 06:03

  fizyka

  informatyka

  kryptografia

  mechanika kwantowa

  

• "Planetoida o średnicy jednego kilometra wystarczyłaby, żeby na długie lata zablokować promienie słoneczne"

  astronomia

  Tomasso Ghidini

  Źródłem największego zagrożenia może okazać się pas planetoid między orbitami Marsa i Jowisza, który uformował się w mgławicy przedsłonecznej po śmierci jakiejś gwiazdy.

  04.03.2025 | 17:39

  fizyka

  nauka

  planetoida

  przyszłość

  

• Tłumem rządzi dynamika płynów. Naukowcy odkryli, kiedy jednostki zaczynają go tworzyć

  tłum

  Tomasz Ulanowski

  Tajemnica tłumu tkwi w liczbie osób na metr kwadratowy. Jak myślicie, gdzie leży wartość graniczna?

  05.02.2025 | 17:00

  antropologia

  fizyka

  nauka

  przyroda

  

• Listy Alberta Einsteina do Marii Skłodowskiej-Curie. Łączyła ich przyjaźń podszyta pewnym napięciem

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Ona pisała do niego po francusku, on do niej po niemiecku. Właśnie ukazało się piękne wydanie korespondencji Marii Skłodowskiej-Curie i Alberta Einsteina. Pierwsze w dziejach.

  20.01.2025 | 10:51

  albert einstein

  fizyka

  książki

  listy

  

• "Całowanko, trzymanko". Nowa hipoteza dotycząca pochodzenia Charona, księżyca Plutona

  Pluton

  Tomasz Ulanowski

  Według niej pochodzenie Charona jest tylko trochę podobne do pochodzenia naszego Księżyca.

  06.01.2025 | 17:47

  fizyka

  kosmos

  nauka

  planety

  

• Największy problem mechaniki kwantowej

  Nauka

  Łukasz Lamża,  Marcin Łobejko

  W mechanice kwantowej "dzianie się" Wszechświata jest "wielką tajemnicą" - nie mamy bowiem pojęcia, dlaczego właściwie podąża on tym szlakiem, a nie innym.

  06.01.2025 | 07:06

  filozofia

  fizyka

  książki

  mechanika kwantowa

  

• Matematyka tak zawładnęła badaniami naukowymi, że bez jej znajomości trudno dziś uprawiać badania społeczne czy biologiczne

  nauka

  Patrycja Maciejewicz

  - Mamy taki paradygmat: nie kwestionuj, tylko odpowiedz, jak oczekuję. A umiejętność krytycznego myślenia, kwestionowania, zadawania pytań uodparnia nas na manipulację - po co nam nauka i co z nią jest nie tak opowiada Rafał Żak, pisarz, mówca i popularyzator nauki.

  04.01.2025 | 05:33

  edukacja

  fizyka

  innowacje

  maria skłodowska-curie

  

• W jakich kieliszkach najlepiej pić szampana? Zapewne je masz

  alkohol

  Katarzyna Staszak

  Jeden kieliszek szampana to około miliona bąbelków. Tę liczbę ustalił fizyk, który ma na koncie także badania kosmiczne i klimatyczne.

  31.12.2024 | 14:17

  fizyka

  kieliszki

  nauka

  sylwester

  

• Trudno mi przyjąć, że za wielkim wybuchem stoi przypadek, skoro we Wszechświecie jest tak dużo regularności

  sztuczna inteligencja

  Dorota Wodecka

  Jarosław Juszkiewicz, głos Google Maps: Wspominam fizyczkę z liceum i myślę o wszystkich młodych ludziach, których krzywdzą nauczyciele. "Mam tu dla ciebie zadanie z termodynamiki". Ja ten głos i rechot klasy słyszę do dzisiaj

  26.12.2024 | 05:03

  fizyka

  google maps

  kosmos

  nauczyciele

  

• Quiz o komputerach kwantowych. Co wiesz o technologii, która wkrótce zmieni świat?

  quizy Wyborczej

  Piotr Cieśliński

  W tej chwili na świecie trwa wyścig do pierwszych praktycznych komputerów kwantowych. Eksperci się zgadzają: te maszyny dokonają rewolucji w technikach informatycznych.

  12.12.2024 | 16:47

  fizyka

  komputery kwantowe

  

• Wzór na krokodyla nilowego. Szwajcarzy odkryli sekret jego łuskowej skóry

  krokodyle

  Piotr Cieśliński

  Wzór łusek skóry krokodyli nie jest zapisany w genach. Powstaje wskutek zwykłego mechanicznego fałdowania w czasie wzrostu zwierzęcia - dowodzą w "Nature" naukowcy z Genewy.

  11.12.2024 | 17:58

  biologia

  fizyka

  nauka

  przyroda

  

• Google: mamy to! Nowy procesor kwantowy "Willow" przekracza granice

  komputer kwantowy

  Piotr Cieśliński

  "Willow" - najnowszy procesor kwantowy Google'a - ma nie tylko potężną moc obliczeniową, ale także efektywną korekcję błędów. Dzięki niej zacznie wreszcie rozwiązywać praktyczne problemy.

  09.12.2024 | 18:43

  fizyka

  google

  nauka

  sztuczna inteligencja

  

• Fizyka Świętego Mikołaja, czyli naukowe wyjaśnienie cudu

  fizyka

  Piotr Cieśliński

  Czy prawa fizyki wykluczają istnienia Świętego Mikołaja? Oto za i przeciw.

  06.12.2024 | 20:31

  prezenty

  Wigilia

  św. Mikołaj

  

• Odkrycie w Wielkim Zderzaczu Hadronów. Kwark wysoki ułatwi badanie początków Wszechświata

  fizyka

  Franciszek Badziak

  W zderzeniach jąder ołowiu w Wielkim Zderzaczu Hadronów zaobserwowano najcięższy z kwarków. To ułatwi badanie warunków, jakie panowały tuż po Wielkim Wybuchu.

  04.12.2024 | 08:26

  cern

  kwarki

  wielki zderzacz hadronów

  

• Ile wiesz o promieniotwórczości w tobie i wokół ciebie? Rozwiąż quiz

  quizy Wyborczej

  Piotr Cieśliński

  Jesteśmy zanurzeni w radioaktywności, tylko jej nie widzimy. Gdybyśmy mieli zmysły, które rejestrują promieniowanie jonizujące, jak to robi licznik Geigera-Mullera, to dzień i noc pikałyby jak oszalałe.

  08.11.2024 | 06:09

  fizyka

  promieniowanie

  radioaktywność

  

• 7 rzeczy, których nie wiedzieliśmy tydzień temu

  nauka

  Tomasz Ulanowski

  Kot w kształcie garnka, niezwykła odporność niesporczaków, szerszenie, które nie upijają się nawet 80-procentowym alkoholem i inne zagadki przyrody - wszystkie w ub. tygodniu rozwikłali naukowcy

  28.10.2024 | 09:39

  fizyka

  matematyka

  przyroda

  zwierzęta

  

• Prof. Brian Cox: Zakochałem się w lodowym księżycu Neptuna

  kosmos

  Piotr Cieśliński

  W nauce być może najcenniejszą umiejętnością jest umiejętność popełniania błędów. Naukowcy mylą się przez większość czasu - mówi prof. Brian Cox, fizyk i kosmolog, prowadzący nowego serialu BBC Earth pt. "Układ Słoneczny".

  28.10.2024 | 06:00

  bbc

  Brian Cox

  fizyka

  przyroda

  

• Dwa Noble za sztuczną inteligencję. Akademia uległa modzie na AI? Pytamy naukowców

  sztuczna inteligencja

  Bolesław Breczko

  "To przełomowy moment, który podkreśla, jak głęboko AI wniknęła w dziedziny takie, jak fizyka, chemia, a także szeroko pojęte nauki przyrodnicze" - ocenia prof. Dariusz Jemielniak z Polskiej Akademii Nauk.

  11.10.2024 | 13:51

  chemia

  fizyka

  Nagrody Nobla

  nauka

  

• Za chwilę nad Polską rozbłyśnie zorza polarna. To może najlepsza okazja w tym roku

  zorza polarna

  Piotr Cieśliński

  Łowcy zórz, do dzieła! W ten sposób Centrum Prognoz Heliogeofizycznych PAN zachęca do dzisiejszych obserwacji nocnego nieba.

  10.10.2024 | 16:15

  burza geomagnetyczna

  fizyka

  plazma

  słońce

  

• Biochemia czy chemia fizyczna? Kogo uczeni typują do Nagrody Nobla z chemii?

  Nagroda Nobla

  Margit Kossobudzka

  Po biochemii najczęściej wymienianymi dziedzinami są materiały/polimery, chemia organiczna i chemia medyczna. Oto prognozy badaczek i badaczy na ten rok.

  09.10.2024 | 06:02

  chemia

  fizyka

  genetyka

  nauka

  

• Fizyk: Laureaci Nagrody Nobla czerpali inspiracje z działania ludzkiego mózgu. To był przełom w projektowaniu AI

  Nagroda Nobla

  Ewa Tomkowska

  Za pomocą klasycznej sztucznej inteligencji (AI) nie byliśmy w stanie stworzyć dobrego systemu do analizy obrazów lub rozpoznawania mowy ludzkiej. Jedyny system, który to potrafił był w ludzkich mózgach. Laureaci Nagrody Nobla przenieśli go do sztucznych sieci neuronowych.

  08.10.2024 | 21:35

  fizyka

  mózg

  nauka

  naukowcy odkryli

  

• Mr. Robot i syn polskiego emigranta tańczący pomiędzy fizyką a biologią. Sylwetki laureatów Nobla z fizyki

  Nagroda Nobla

  Tomasz Ulanowski

  Biofizyk John Joseph Hopfield to syn polskiego emigranta do USA. Kognitywista Geoffrey Everest Hinton uważany jest za ojca chrzestnego sztucznej inteligencji.

  08.10.2024 | 13:47

  biologia

  fizyka

  mózg

  nauka

  

• Nagroda Nobla z fizyki za sztuczną inteligencję!

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  W tym roku Nobla z fizyki dostali John J. Hopfield i Geoffrey E. Hinton za "fundamentalne odkrycia i wynalazki, które umożliwiają uczenie maszynowe za pomocą sztucznych sieci neuronowych". Laureaci podzielą się kwotą 11 mln koron, czyli ponad 970 tys. euro.

  08.10.2024 | 11:57

  fizyka

  Nagroda Nobla

  nobliści

  rok 2024

  

• We wtorek Nagroda Nobla z fizyki. Typowani są twórcy twistroniki, kwantowych algorytmów i mikroskopu sił atomowych

  badania naukowe

  Piotr Cieśliński

  Tegorocznych laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki poznamy we wtorek około godz. 11.45. Podzielą się kwotą 11 mln koron, czyli ponad 970 tys. euro. Dwa tygodnie temu Clarivate Analytics ogłosiła mocnych kandydatów - tzw. laureatów cytowań.

  07.10.2024 | 20:21

  fizyka

  Nagroda Nobla

  nauka

  odkrycia naukowe

  

• Większość tropikalnych burz jest radioaktywna. Zdumiewające odkrycie

  fizyka

  Piotr Cieśliński

  Amerykańscy naukowcy obserwowali burze z pokładu zmodyfikowanego samolotu szpiegowskiego U2. Zarejestrowali zaskakująco dużą emisję przenikliwego promieniowania gamma z wnętrza burzowych chmur.

  03.10.2024 | 07:43

  burze

  chmury

  promieniowanie

  radioaktywność

  

• Pojedyncza gwiazda najbliższa Słońcu ma planetę - odkryli astronomowie

  egzoplaneta

  Tomasz Ulanowski

  Może też mieć jeszcze trzy inne.

  01.10.2024 | 14:00

  astronomia

  fizyka

  kosmos

  nauka

  

• Fizyk z CERN: Wciąż nie rozumiemy, w jaki sposób kwarki łączą się ze sobą

  fizyka

  Piotr Cieśliński

  Najgorętsze i najzimniejsze stany materii są cieczami idealnymi o bardzo podobnych własnościach. To jedno ze zdziwień, jakie przyniósł nasz eksperyment w ośrodku badań jądrowych CERN - mówi "Wyborczej" dr hab. Łukasz Graczykowski z Politechniki Warszawskiej.

  30.09.2024 | 11:02

  cern

  kwarki

  LHC

  plazma

  

• Ośrodek jądrowy CERN wyrzuca rosyjskich naukowców. Ale nie wszystkich

  Nauka

  Piotr Cieśliński

  Z końcem listopada wygasa porozumienie o współpracy ośrodka badań jądrowych CERN z Rosją. Setki rosyjskich naukowców i inżynierów, którzy są tam zatrudnieni, będzie musiało opuścić Szwajcarię. Niektórzy jednak będą mogli zostać - jest na to sposób.

  22.09.2024 | 09:56

  CERN

  fizyka

  Rosja

  sankcje wobec Rosji

  

• Trzęsienia ziemi są na wagę złota. Niezwykłe odkrycie australijskich geologów

  złoto

  Piotr Cieśliński

  Jak się tworzą samorodki, czyli bryłki czystego złota, stanowiło do tej pory zagadkę. Australijczycy mają nową hipotezę. I nawet poparli ją eksperymentem.

  20.09.2024 | 12:58

  chemia

  fizyka

  geologia

  trzęsienie ziemi

  

• Naukowcy uczynili skórę myszy przezroczystą. Mogą oglądać jej wewnętrzne narządy

  biologia

  Margit Kossobudzka

  Nie jest to zwykła sztuczka magiczna dla zabawy. Bezinwazyjne zaglądanie do żywych tkanek było marzeniem wielu naukowców i lekarzy.

  11.09.2024 | 11:04

  badania naukowe

  chemia

  fizyka

  nauka