kolonializm

• Wielka Brytania odda Mauritiusowi część zamorskiego terytorium

  Wielka Brytania

  Marcelina Szumer-Brysz

  Chodzi o strategicznie położony archipelag Czagos, obejmujący około 60 wysp położonych na Oceanie Indyjskim.

  03.10.2024 | 19:17

  kolonializm

  Mauritius

  Ocean Indyjski

  USA

  

• Meksyk czeka na przeprosiny. Nie zaprosił króla Hiszpanii na inaugurację nowej prezydentki

  Meksyk

  Maciej Stasiński

  Ani król, ani premier Hiszpanii nie pojadą na inaugurację prezydent Meksyku. Bo Meksyk nie chce zaprosić króla Filipa VI, póki ten nie przeprosi za podbój kraju sprzed 500 lat.

  28.09.2024 | 16:18

  ameryka północna

  Ameryka Łacińska

  Hiszpania

  kolonializm

  

• Lhakpa Szerpę w końcu uznano za kobietę, która zdobyła Everest najwięcej razy, bo aż dziesięć. Ale co z tego?

  Wolna Sobota

  Piotr Trybalski

  Zamknięcie takiej góry jak Everest, która przynosi tak wiele korzyści gospodarczych całemu regionowi, nie byłoby czymś dobrym

  12.07.2024 | 05:00

  bernadette mcdonald

  himalaizm

  k2

  kolonializm

  

• Tutejsi: otwórzmy kolejny sklep z drogimi gadżetami przy marinie. Ja: otwórzmy księgarnię

  Wolna Sobota

  Jakub Kibitlewski

  Uciekinierzy z korpo i bohema przyjeżdżają na tę wyspę dziesiątkami, osiedlają się, a do mnie mają pretensje, że przyciągam turystów

  17.05.2024 | 05:00

  Grecja

  kolonializm

  książki

  leonard cohen

  

• Zamiast się buntować przeciwko białym, wykorzystał Niemców do umocnienia swojej władzy

  Wolna Sobota

  Przemysław Urbańczyk

  Nam Rwanda kojarzy się z ludobójstwem Tutsi. Rwandyjczycy woleliby kojarzyć się światu tak, jak przez stulecia

  26.04.2024 | 05:00

  Afryka

  kolonializm

  krowy

  podróże

  

• Uchodźcy, przemoc i sztuka. Co papież Franciszek zobaczy na weneckim Biennale?

  Biennale w Wenecji

  Witold Mrozek

  Pierwszy raz w historii papież odwiedzi Biennale w Wenecji. Czy podczas swojej wizyty Franciszek zobaczy też pawilon Ukrainy? I ukraińską sztukę ofiar wojny w polskim pawilonie?

  22.04.2024 | 14:34

  kolonializm

  papież Franciszek

  sztuka współczesna

  Wenecja

  

• Rozliczenia z kolonialną przeszłością przetrzebią muzea Zachodu [EL PAIS]

  kolonializm

  El Pais

  Wiele prestiżowych placówek zaczęło zwracać przedmioty zrabowane podczas kolonizacji i bada pochodzenie niektórych kolekcji. Ale inne stawiają opór.

  09.02.2024 | 16:07

  muzea

  Nasza Europa

  prasa zagraniczna

  

• "The New York Times": Nie ma "innej pracy". Przyczyny ubóstwa Filipin leżą w kolonializmie

  Filipiny

  Peter S. Goodman

  Rodino Sawan zakłada drucianą uprząż i mocno zapiera się stopami w błotnistą ścieżkę biegnącą przez skąpaną w upale plantację. W końcu rusza do przodu, z wysiłkiem ciągnąc ładunek: 25 kiści świeżo zerwanych bananów.

  08.01.2024 | 06:03

  Azja

  kapitalizm

  kolonializm

  New York Times

  

• Palestyńczycy, Żydzi, Arabowie. Aż do końca XIX w. mieszkańcy Palestyny nie zrozumieliby pytania, kim się czują

  Wolna Sobota

  Kasper Kalinowski

  Archeolodzy znaleźli w Masadzie resztki niekoszernego pożywienia, a jej obrońcy należeli do rozbójniczej sekty. Te oraz inne mity założycielskie Izraelczyków i Palestyńczyków.

  21.10.2023 | 04:00

  Arabowie

  Bliski Wschód

  imperium osmańskie

  Izrael

  

• Politolog orientalista: Wzdrygam się, kiedy słyszę "pislam", "katotaliban" i porównania polskiej prawicy do szariatu

  Wolna Sobota

  Mateusz Mazzini

  Polscy intelektualiści mówią: "Rosja to więzienie narodów i się rozpadnie". Ale jak ma się rozpaść, skoro mniejszości to kilka, może kilkanaście procent? I nie ma co liczyć, że Rosja z prezydentem Nawalnym to będzie druga Szwecja

  04.08.2023 | 06:00

  Azja

  Czeczeni

  kolonializm

  Rosja

  

• "Kij flegmatycznego Anglika przyprowadza ich do porządku". Co Polacy 100 lat temu myśleli o Afryce

  Książki

  Grzegorz Łyś

  W 1890 roku czasopismo "Missye Katolickie" odnotowało sensację: "Jakież było zdziwienie Krakowian, gdy ujrzano Murzyna przy ołtarzu w kościele św. Barbary, gdy przenajświętszą ofiarę sprawował. Murzyn, o którym myślano, że chyba do niskich posług jest przydatny, a więc może dojść do pewnego stopnia wykształcenia. Tak jak każdy inny, o białej cerze śmiertelnik".

  22.07.2023 | 04:34

  Afryka

  Czytelnia Wyborczej

  kolonializm

  kolonie

  

• Żądając od Niemiec reparacji za II wojnę, dajemy Litwie prawo do roszczeń wobec Polski za okupację Wileńszczyzny

  Wolna Sobota

  Jarek Gryz

  Nigeryjski przywódca zażądał odszkodowania za lata kolonialnego wyzysku. Brytyjski dyplomata: "Absolutnie się zgadzam. Natychmiast, jak tylko my dostaniemy od Rzymian"

  21.07.2023 | 10:58

  historia

  Izrael

  kolonializm

  kultura woke

  

• "The New York Times": Król Holandii przeprasza za niewolnictwo. Gest wyjątkowy w Europie - ale "jakieś 160 lat za późno"

  kolonializm

  Claire Moses

  Holandia formalnie zniosła niewolnictwo w swoich koloniach w 1863 r., ale dopiero niedawno zaczęła na serio mówić o swoim udziale w tym procederze.

  06.07.2023 | 13:04

  Holandia

  niewolnictwo

  prasa zagraniczna

  

• Brytyjska rodzina królewska odmawia oddania szczątków uprowadzonego księcia etiopskiego

  Wielka Brytania

  Robert Stefanicki

  Pałac Buckingham odrzucił prośbę Etiopii o zwrot szczątków chłopca pochowanego w zamku Windsor w XIX wieku, tłumacząc, że ekshumacja naruszyłaby miejsca spoczynku innych pochowanych tam osób.

  24.05.2023 | 13:14

  Etiopia

  kolonializm

  rodzina królewska

  

• Anne Applebaum: On w szarych prążkach, a ja.... Moje spotkania z królem Karolem

  Wolna Sobota

  Anne Applebaum

  Królowa nie musi być przyjacielska ani przystępna; król nie będzie kimś, z kim chciałoby się pójść na piwo

  09.05.2023 | 14:00

  Anne Applebaum

  brexit

  kolonializm

  król Karol III

  

• Czy Jamajka to Ameryka Łacińska? A Gujana Francuska? Niektórzy skreślają z listy państw latynoskich nawet Brazylię

  Wolna Sobota

  Mateusz Mazzini

  Rozprawiamy o dekolonizacji. A co, jeśli mieszkaniec Ameryki Łacińskiej mówi mi, że swój świat chce definiować za pomocą języka dawnego europejskiego okupanta?

  01.04.2023 | 04:00

  Ameryka Łacińska

  Argentyna

  Brazylia

  Buenos Aires

  

• Czego już nie powie Herkules Poirot? Książki Agathy Christie bez rasistowskich określeń

  Książki

  Anna S. Dębowska

  Wydawnictwo HarperCollins, wznawiając dzieła wszystkie Agathy Christie, poddało je istotnym zmianom. Usunęło to, co zbyt drastyczne dla współczesnego czytelnika.

  27.03.2023 | 12:37

  Agatha Christie

  kolonializm

  rasizm

  

• To nie biedni walczą z bogatymi ani obrońcy przywilejów z ludźmi postępu i wolności. To walczą głupcy i nieuki z ludźmi inteligentnymi

  Wolna Sobota

  Jan Hartman

  Jak nie pruderią, to faszyzmem, jak nie faszyzmem, to w przebraniu queer, ale zawsze górą jest ten sam oportunista gotów zniszczyć każdego, kto wyrasta ponad jego poziom

  11.03.2023 | 04:00

  Cancel Culture

  cenzura

  Jan Hartman

  kolonializm

  

• "To jest wojna białych ludzi". Dlaczego Azji i Afryki nie obchodzi Ukraina

  Wolna Sobota

  Robert Stefanicki

  Rosyjski MSZ dysponuje kadrą dyplomatów, którzy częściej niż ich zachodni odpowiednicy biegle mówią w lokalnych językach.

  25.02.2023 | 04:00

  Afryka

  Ameryka Łacińska

  arabia saudyjska

  Chiny

  

• "Kraj spowity mrokiem złych uczynków". Piekło w Australii

  książki

  Michał Nogaś

  "Plon" uznany został na Antypodach za jedną z najważniejszych książek XXI wieku. Australia rozlicza się z krwawą przeszłością.

  07.02.2023 | 05:00

  Australia

  kolonializm

  Rdzenni mieszkańcy

  

• Książka księcia Harry'ego i serial Netflixa prowokują pytania o rasizm. Również samej Meghan

  Wolna Sobota

  Maciej Jarkowiec

  Narzekanie, że ci czarni, te feministki wszystko mają i nadal im mało prześlepia kontekst historii

  28.01.2023 | 04:00

  Afryka

  kolonializm

  książę harry

  meghan markle

  

• Indie i Chiny starły się w Himalajach

  Azja

  Maria Kruczkowska

  Po roku przerwy dwa największe azjatyckie mocarstwa atomowe starły się po raz kolejny w piątek w himalajskim stanie Arunachal Pradesh.

  13.12.2022 | 13:45

  Chiny

  Himalaje

  Indie

  kolonializm

  

• Kobiety na krwawej wojnie. Kino superbohaterskie już nie musi być męskie

  Marvel

  Dawid Dróżdż

  Po śmierci króla władzę w Wakandzie przejmują kobiety. Czy ochronią swój kraj przed potężnym stworem? "Czarna Pantera: Wakanda w moim sercu" redefiniuje kino superbohaterskie.

  11.11.2022 | 08:00

  Afryka

  Czarna Pantera

  Hollywood

  kolonializm

  

• Mieszkańcy byłych kolonii nie płaczą po Elżbiecie II. "Zachwycała was, nosząc ukradzione nam diamenty"

  kolonializm

  Marcelina Szumer-Brysz

  Gdy cały świat zdaje się przeżywać żałobę po śmierci Elżbiety II, są miejsca i rodziny, w których w dniu pogrzebu monarchini wystrzelą korki od szampana. Afryka nie wybaczyła koronie zbrodni z czasów kolonialnych.

  18.09.2022 | 10:51

  Elżbieta II

  jeff bezos

  królowa elżbieta ii

  monarchia

  

• Na surowej, niemal bezludnej Grenlandii zbudowali katedrę, jakiej zazdrościła im cała północna Europa. Po co?

  Wolna Sobota

  Przemysław Urbańczyk

  Było ich kilkuset, głód zaglądał im w oczy. A mimo to postanowili zbudować katedrę

  15.07.2022 | 15:00

  Grenlandia

  inuici

  kolonializm

  Skandynawia

  

• "The New York Times": Najpopularniejsze romansidło Netflixa kwestionuje mit białej angielskiej arystokracji

  Tylko na Wyborcza.pl

  Desiree Ibekwe

  Drugi sezon "Bridgertonów", hitowej produkcji Netflixa, pokazuje losy rodziny, której przemieszczanie się między Anglią a Indiami odbija się w faktach historycznych.

  31.03.2022 | 16:07

  Bridgertonowie

  kolonializm

  Netflix

  

• Katarzyna Wężyk: Jeffrey Sachs, Warufakis, Naomi Klein i "Guardian" powtarzają kremlowski przekaz dnia

  Wolna Sobota

  Katarzyna Wężyk

  Zachodnia lewica ujawnia swój stosunek do Europy Środkowej: równie postkolonialny jak u imperialistów, których tak lubi krytykować.

  02.03.2022 | 12:27

  Guardian

  Jeffrey Sachs

  kolonializm

  lewica

  

• Bodyboarding, surfing, rasizm. O to byście Agathy Christie nie podejrzewali

  Wolna Sobota

  Katarzyna Wężyk

  Agatha Christie. Jedna z pierwszych Europejek, która opanowała sztukę surfingu

  11.02.2022 | 05:43

  Agatha Christie

  Anglia

  antysemityzm

  Egipt

  

• Klaus Bachmann: Histeria wojenna w europejskich stolicach i w Waszyngtonie tylko pomaga Putinowi

  Wolna Sobota

  Klaus Bachmann

  Putin już wygrał: Biden negocjuje, Rada NATO-Rosja znowu działa, powrót do G7 jest kwestią czasu.

  28.01.2022 | 09:16

  ceny ropy

  Joe Biden

  kolonializm

  prawa kobiet

  

• Profesorowie cancelowani za terfizm, Sokratesa i islamofobię zakładają własny uniwersytet. Płaci Elon Musk

  Wolna Sobota

  Małgorzata Sidz

  Cztery piąte amerykańskich doktorantów wyraża chęć dyskryminowania naukowców o konserwatywnych poglądach

  07.01.2022 | 01:16

  alt right

  Cancel Culture

  kolonializm

  lewica

  

• Gify za miliony, polityka w galeriach i Robin Hood restytucji. Czym żył świat sztuki w 2021?

  Sztuka

  Emilia Dłużewska

  Od szału na NFT po sukces "Wszystkich naszych strachów" - oto pięć najważniejszych zjawisk w sztuce w roku 2021.

  25.12.2021 | 05:38

  frida kahlo

  Jean-Michel Basquiat

  kolonializm

  NFT

  

• Inuici z Grenlandii żądają od Danii sprawiedliwości za nieudany eksperyment

  inuici

  Bartosz Hlebowicz

  - Utracili swoje rodziny, język, kulturę i poczucie przynależności - twierdzi Mads Pramming, adwokat Inuitów, którzy na początku lat 50. zostali rozdzieleni ze swoimi rodzinami i wywiezieni z Grenlandii.

  25.11.2021 | 06:30

  Dania

  Grenlandia

  kolonializm

  prawa człowieka

  

• Francja zwraca Afryce zagrabione dzieła sztuki. Nie wszyscy się cieszą [KORESPONDENCJA]

  Afryka

  Marta Kiełczewska-Konopka, Paryż

  Francja uroczyście oddała Beninowi 26 z tysięcy zagrabionych w okresie kolonialnym dzieł sztuki. Czy po tym bezprecedensowym akcie będą kolejne? Aż 90 proc. kulturowego dziedzictwa Afryki znajduje się poza kontynentem.

  21.11.2021 | 12:10

  Benin

  dzieła sztuki

  Emmanuel Macron

  Francja

  

• Tegoroczny noblista wkrótce po polsku. Książka o powstaniu przeciw Niemcom

  Abdulrazak Gurnah

  Dawid Dróżdż, Emilia Dłużewska

  W 2022 r. ukaże się "Afterlives", ostatnia powieść Gurnaha, opowiadająca o powstaniu Maji-Maji przeciwko niemieckim kolonizatorom w Afryce.

  21.10.2021 | 13:31

  kolonializm

  literacki Nobel

  Nagroda Nobla

  uchodźcy

  

• Kolonialna ochrona przyrody prowadzi do brutalnych wysiedleń, ale są też rdzenne społeczności, które eksploatują ją na potęgę

  ochrona przyrody

  Anna Mikulska

  Czy walka ze zmianami klimatu i niszczeniem bioróżnorodności musi się odbywać kosztem społeczności, które nie ponoszą odpowiedzialności za dewastację Ziemi?

  23.08.2021 | 06:01

  ekologia

  Klimat i Środowisko

  kolonializm

  ochrona środowiska

  

• Algieria, klucz do zrozumienia współczesnej Francji. Ludwika Włodek w Radiu Książki

  Książki

  Michał Nogaś

  O podboju Algierii przez Francję, sprowadzeniu rdzennych mieszkańców do roli obywateli gorszej kategorii i długiej walce z francuskim kolonializmem zakończonej wojną opowiada Ludwika Włodek w "Gorszych dzieciach Republiki. O Algierczykach we Francji". Gościem Michała Nogasia jest socjolożka, orientalistka, reporterka podejmująca temat trudnych relacji państw leżących po dwóch stronach Morza Śródziemnego.

  19.01.2021 | 13:54

  Algieria

  Charles de Gaulle

  Francja

  kolonializm

  

• Bach! I nie ma cię [ILE WOLNOŚCI, ILE CENZURY W SIECI]

  Wolna Sobota

  Timothy Garton Ash

  Jeden obraźliwy tweet, jeden seksistowski jak na nasze czasy cytat z literatury i wylatujesz na pysk

  19.07.2020 | 21:51

  cenzura

  cenzura internetu

  harvey weinstein

  kolonializm

  

• Rasiści i handlarze niewolników spadają z cokołów. Wielka Brytania zaczyna wielki przegląd historii

  Wielka Brytania

  Stanisław Skarżyński, Londyn

  W Londynie z cokołu spadł pomnik Roberta Milligana, właściciela plantacji trzciny cukrowej na Jamajce. Wcześniej mieszkańcy Bristolu utopili w rzece pomnik handlarza niewolników Edwarda Colstona. Wielki przegląd historii rusza w całej Europie

  10.06.2020 | 11:38

  kolonializm

  leopold ii

  londyn

  niewolnictwo

  

• Skradziona wyspa. Postkolonialne problemy Brytyjczyków

  Brexit dla dorosłych

  Maciej Czajkowski, montaż: Łukasz Bernaś

  Brexitową czkawką odbijają się Brytyjczykom terytoria zamorskie z czasów imperium, "nad którym nigdy nie zachodziło słońce". Hongkong oraz wyspa Diego Garcia spędzają sen z powiek brytyjskim politykom, którzy nie chcą urazić dwóch największych partnerów handlowych pobrexitowego Zjednoczonego Królestwa - Chin i Stanów Zjednoczonych. Protesty w Hongkongu, choć na chwilę, ustały. Problem nielegalnie przejętej przez Brytyjczyków wyspy Diego Garcia natomiast powrócił.
  
  O czym mowa? Zobacz wideo!

  14.06.2019 | 20:19

  brexit

  kolonializm

  USA

  Wielka Brytania

  

• Dlaczego Japonia nie została kolonią, a Rzeczpospolita się poddała

  Magazyn Świąteczny

  Jarosław Bratkiewicz

  Jak to się stało, że naszej szlachcie nie udało się zbudować drugiej Japonii ani nawet drugiej Rosji

  08.06.2019 | 05:56

  gospodarka

  innowacyjność

  kolonializm

  Rzeczpospolita